علیرضا قنبری - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
علی رضا طلایی - استاد گروه علوم باغبانی،دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران،کرج، ایران
جووانی می - استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تورینو، تورینو، آیتالیا

خودناسازگاری فندق (.Corylus avellana L) از نوع اسپوروفیتیک است که توسط یک مکان ژنی S با چندین آلل کنترل می شود.سازگاری دانه گرده با کلاله فندق در برنامه های اصلابی برای انتخاب والدین و همچنین در گزینش ارقام گرده دهنده در باغ ها یتجاری، ضروری است. هدف این آزمایش بررسی و تعیین روابط سازگاری گرده - کلاله و تعیین آلل های S در 24 نتایج حاصل از تلاقیدو رقم فندق ’تی جی ال‘ و ’کاسفورد‘ توسط میکروسکوپ فلورسنس بود. 4 آزمایشگر دانه گرده برای هر یک از 4 آلل مطالعه شده S7, S3, S2 و S11 انتخاب شدند. شاتون های نر آن ها در مرحله نزدیک به شکوفایی، جمع آوری و خشک شدند. زمانی که بساک ها شکفتند، دانه های گرده جمع آوری و در دمای 20 - درجه سانتی گراد نگهداری شدند. در هر درخت دانهالی، دو شاخه اخته و سپس گل های مادهآن ها پوشانده شدند. خوشه های گل ماده زمانی که خامه ها به اندازه 2 تا 6 میلی متر رشد کرده بودند، از شاخه ها برداشت شدند. 5 گلماده (خوشه) از هر نتاج با دانه های گرده هر یک از ارقام آزمایشگر گرده افشانی شدند. بدود 20 تها 24 ساعت بعد از گرده افشانی، خامه های کلاله دار از جوانه ها جدا و در محلول آنیلین بلو- دای له شدند و سپس توسط میکروسکوپ فلورسنس با بزرگ نمایی 40x و 100x مطالعه شدند. در این پژوهش، آلل های 22 نتاج به طور کامل مشخص شد و در 2 نتاج دیگر فقط یک آلل s شناسایی شد. در گرده افشانی های سازگار، دانه های گرده به خوبی جوانه زدند، لوله های گرده از سطح کلاله نفور کرده و توده ای از لوله های گرده مواز ی تولید کردند. در بالی که در واکنش های ناسازگار، دانه های گرده اغلب کمتر جوانه زدند و در صورت جوانه زنی، لوله های گرده کوتاهی تولید کردند.

اسپوروفیتیک، دورگه، گرده افشانی، میکروسکوپ فلورسنس