شیما صادقی - استادیار دانشگاه هنراسلامی تبریز
مرتضی میرغلامی - کارشناس ارشد طراحی شهری دانشگاه هنراسلامی تبریز

بخش مهمی از برخوردهای اجتماعی وفرهنگی درفضاهای شهری اتفاق می افتد ،در این صورت نقش فضاهای پیاده درتقویت بنیان های اجتماعی وفرهنگی شهرغیرقابل انکار است .پیاده روی ،هنوز هم مهمترین امکان برای مشاهده مکان هاوفعالیت ها وتحرک زندگی وکشف ارزش ها وجاذبه های نهفته درمحیط شهری بشمار می آید .باوجودگذشت چندین دهه از طراحی مسیرهای پیاده در محورهای تاریخی درسایر کشورها،متاسفانه هنوز مبحثی نو درکشور ما به شمار می آید .طراحی این محورهای مطابق بابستر وزمینه های فرهنگی ،اجتماعی ،تاریخی وکالبدی آن ازاهداف طراحی شهری زمینه گرااست که می توان با روش هایی برای ایجاد ارتباط بصری سازگارتر وهمگون تر میان ساختمان ها از آن بهره جست ..زمینه گرایان معتقدند که اجزای کالبدی شهر زیر پوشش نیروها وویژگی های درونی خود نمی باشند ،بلکه به محیط ومجموعه آن وابسته هستند از این رو ،نمی توان فقط در جستجوی خواص وابعاد پدیده ها بود وجوهر پدیده ها رابدون بعدزمان وزمینه که در آن قرار دارند ،نگریست . واحد تحلیل در این رویکرد ،مطالعه بناها وفضاها درارتباط با عوامل محیطی آن است وهرگونه تغییر ودخالت درآنها نیز به این عوامل وابسته می باشد .در این پژوهش با مطالعه کیفی وروش تحقیق توصیفی ومطالعه منابع مکتوب ،ابتدا به برسی مفهوم زمینه گرایی وابعاد آن وسپس توجه به هدف اصلی رویکرد زمینه گرایی که مبتنی به احترام به ارزش های زمینه که مستلزم هماهنگی میان اجزای بناهای مجاور یکدیگرورعایت اصول ومعیارهای طراحی است .در این پژوهش عوامل موثرکه عبارتند از خط آسمان ،خط زمین ،خط ساختمان ،تناسبات ،زمینه وجداره وسبک معماری ،ریتم ،دانه بندی ،تخلخل ،ترکیب بندی پنجره ها ،رنگ وبافت مطالح ،کنترل وارتفاع وحجم توده رابرای هماهنگی واستقرار مناسب عناصردر کناریکدیگردر محورهای پیاده وشکل گیری کل منجسم پیشنهاد کردیم .

پیاده راه ،زمینه گرایی ،تاریخی ،بافت ،فرهنگی ، اجتماعی