محسن صادق عمل نیک - دانشیار دانشکده مهندسی صنایع، پردیس فنی دانشگاه تهران، دانشگاه تهران
جواد انصاری فر - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع، پردیس دانشکده هاف فنی دانشگاه تهران، دانشگاه تهران
فائزه اخوی زادگان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی صنایع، پردیس دانشکده هاف فنی دانشگاه تهران، دانشگاه تهران

امروزه با توجه به رشد روزافزون تعداد پروازها که فرودگاه های جهان را با حجم بالایی از آن ها در بازه های زمانی بسیار کوتاه روبرو ساخته است، مسئله مدیریت، تخصیص و زمان بندی این پروازها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار گشته است. در این تحقیق، برای نخستین بار تخصیص و زمان بندی گیت ها و باندهای نشست و برخاست فرودگاه به طور همزمان بادرنظر گرفتن عدم در دسترس بودن برخی باندها مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور یک مدل ریاضی جامع دوهدفه که تمامی پارامترها و متغیرهای تصمیم مربوط به مسائل دو حوزه تخصیص باند و تخصیص گیت را دربر می گیرد، معرفی شده است. همچنین، با توجه به وجود پارامترهای غیرقطعی ورودی این نوع مسائل دنیای واقعی، برای رویارویی با این جنبه در این مقاله از برنامه ریزی فازی استفاده شده است. یکی از نوآوری های این تحقیق ارائه مدل خطی به صورت دوسطحی است. تابع هدف پیشرو، مجموع زمان های تأخیر برای استفاده از باند و جهت قرارگرفتن در گیت برای کلیه هواپیماها بر اساس اهمیت هریک از آنها را کمینه می کند. مجموع مسافتی که کلیه مسافرین در ترمینال فرودگاه طی نمایند بر اساس تابع هدف پیرو کمینه می شود. الگوریتم تجزیه بندرز برای حل مدل پیشنهادی بکار گرفته شده است. از داده های تجربی برای اعتبار سنجی و کاربردی بودن مدل ارائه شده، استفاده شده است. نتایج محاسباتی نشان دهنده ی اثربخشی و کارا بودن مدل پیشنهادی است و صرفه جویی قابل توجهی در هزینه ها را به دست آورده است.

تخصیص باند فرودگاه، تخصیص گیت، مدل سازی چندهدفه، مدل سازی دوسطحی، برنامه ریزی فازی، الگوریتم تجزیه بندرز