تاثیر دوره های پژوهشی بر شایستگی های علمی و حرفه ای معلمان ابتدایی

تحقیق و پژوهش به عنوان زیرمجموعه اى از نهاد علم، زیربناى توسعه در عصر اطلاعات است و اساسا هر جامعه ای براى برنامه ریزى در سطح خرد وکلان و گذار موفقیت آمیز از اقتصاد صنعتى به اقتصاد دانایى محور و اطلاعاتی، ناگزیر از ساماندهى و مدیریت کارآمد و اثربخش امور پژوهشى است. در آموزش و پرورش نیز به عنوان یکی از پیچیده و دشوارترین عرصه های فعالیت بشری، پژوهش در تولید دانایی نقش برجسته ای داشته و دارد. در رویارویی با چالش های آینده، آموزش و پرورش سرمایه ای اجتناب ناپذیر است. تحقق هر آرمانی در جوامع کنونی، وابسته به آموزش و پرورش می باشد. از سوی دیگر رکن و غالب اصلی ساختار آموزش و پرورش را منابع انسانی آن، یعنی معلمان می سازند. نظام آموزشی هر کشور به عنوان یک نظام پویا و هدفمند، در تولید و رشد علمی نقش بسزا و سازنده ای را ایفا می کند و در صدد افزایش تولید دانش می باشد. در عصر دانش و نوآوری که منبع اصلی رقابت اقتصاد جهانی است نظام آموزشی هر کشور در تلاش است تا دانش تولید شده را در جهت افزایش نوآوری بر عهده گیرد(ساکی، 1391: 191). از آنجائی که معلمان جامعه منبع اصلی تولید دانش هستند و اصلی ترین دارائی ها و منابع آموزش و پرورش در هر کشور به شمار می آیند می بایست به شیوه ی مناسب بر دانش آن ها مدیریت شود. بنابراین باید تلاش کرد معادن گران بهای نهفته در ذهن آن ها کشف شود تا این گنج به ثروت با ارزش تبدیل گردد. بر هیچ کس پوشیده نیست که برای کسب دانش صرفا آموزش و حضور فیزیکی در مکان های آموزشی مهم نیستند، بلکه پژوهش و تحقیق در عصر کنونی از مهم ترین عوامل تولید و افزایش دانش است. ما به دنبال یادگیری مادام العمر هستیم که خود مسیری جدید در رسالت تعلیم و تربیت و آموزش مدارس است. علم یک کالای رایگان نیست که به طور طبیعی فراهم شود، علم کشف شخصی است، علم تنها به ذهن آماده خطور می کند و با تفکر، تفحص، کشف و تحقیق بوجود می آید(فیچمن، 2008). معلمان برای توسعه حرفه ای خود ناگزیر باید در ابعاد گوناگون با پژوهش ارتباط برقرار کنند. عرصه تدریس و یادگیری، عرصه ای پیچیده برای عمل است. به همین دلیل نیز معلمان به عنوان راهبران اصلی این عرصه باید از دانش و آگاهی های بالایی برخوردار باشند. بخشی از دانش و آگاهی های مورد نیاز حرفه معلمی با مراجعه به نتایج پژوهش های دیگران به دست می آیند که بهره مندی از آنها به درک اصول مشترک حرفه معلمی و تدریس کمک می کند. اصولی که می تواند بنیان رشد حرفه ای معلم را ایجاد کند و تقویت و تداوم بخشد. حرفه معلمی همچنین عرصه ای برای ظهور موقعیت هایی نوظهور برای عمل و تصمیم گیری است که برای درک آن ها، استفاده از دانش دیگران کمتر موثر واقع می شود. در چنین موقعیت هایی که به طور روزمره نیز در عرصه تدریس و یادگیری پدید می آیند، معلم باید خود به عنوان عنصری فکور وارد عمل شود تا بتواند فرآیند دشوار یاددهی- یادگیری را به صورتی اثربخش مدیریت نماید. این نقش اساسی در مفهوم پرآوازه معلم پژوهنده تجلی می یابد. در این نقش، معلمان به عنوان پژوهشگران آموزشی وارد میدان پژوهش می شوند تا خود بتوانند برای رفع موانع فراروی و درک پیچیدگی فعالیت یاددهی/یادگیری، دانش مورد نیاز را تولید کرده و به کار ببندند.

کلیدواژه ها:

دوره های پژوهشی ، شایستگی های علمی و حرفه ای معلمان