مسعود جهانگیری - دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی تهران
ادریس سلطانی - دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی تهران
یوسف کریمی - دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی تهران

مقدمه: گسترش روزافزون شهرها در ابعاد مختلف جمعیتی و اقتصادی موجب تشدید آسیب های اجتماعی؛ به ویژه در میان زنان شده است گسترش مداوم فضاهای شهری به دلیل تغییرات ذاتی که در خود به همراه دارد، به بیشتر شدن آسیبهای اجتماعی منجر مشده است. تکدی از جمله آسیب هایی است که که وجود آن در سطح جامعه می تواند تبعات منفی زیادی داشته باشد و نیاز است مورد بررسی علمی قرار گیرد. بنابراین هدف این مطالعه تبیین عوامل اجتماعی موثر بر تمایل زنان متکدی به ترک تکدی می باشد.روش: این مطالعه به روش تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسی تأویلی انجام شد. بدین منطور مصاحبه های بدون ساختار با 15 زن متکدی بالای 18 سال صورت پذیرفت که در طی آن تجربیات خود را در زندگی بیان نمودند. داده های بدست آمده از این مصاحبه ها با استفاده از روش پدیدارشناسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده چهار تم اصلی از دیدگاه مشارکت کنندگان پیرامون عواملی که در تمایل به ترک تکدی در بین متکدیان زن موثر می باشد؛ به تصویر کشیده شد که عبارت بودند از حمایت اجتماعی، تأمین اجتماعی، کنترل اجتماعی رسمی و غیر رسمی، جهت دهی ارزشی و عدم نگرش منفی. بحث و نتیجه گیری: مبحث مطرح شده از دید مشارکت کنندگان در این پژوهش نشان می دهد که بسیاری از افراد متکدی دارای پیوندهای ناقصی با جامعه و خانواده خود می باشند. تعدادی از متکدیان به دلایلی همچون طلاق، متارکه، اعتیاد و... از خانواده خود جدا شده و یا همانطور که گفته شد دارای پیوندهای ناقص میباشند. این موضوع هم کاهش کنترل های اجتماعی رسمی و غیر رسمی را در پی دارد و هم کاهش حمایت های اجتماعی که تم اشاره شده و مهمی در مبحث بوده است. اینگونه پیوندهای فرد باعث افزایش میل به انحراف و از جمله آنها تکدی می شود؛ همچنین بیشتر پاسخگویان دارای یک جهت دهی ارزشی خاص جهت توجیه اقدام به تکدی بودند که دربرگیرنده بخشی از دیدگاه های دینی نیز بود. در کنار این موضوع محروم بودن مشارکت کنندگان از ابزارهای تأمین اجتماعی در تشدید اقدام به تکدی تاثیرگذار بود بدین ترتیب بازسازی روابط مرده اجتماعی فرد از طریق فرایندهای توانمند سازی مددکاری اجتماعی و تقویت روابط سست و نیم بند وی با اطرافیان از طرق مختلف، می تواند به افزایش میل به ترک تکدی منجر شود.

تکدی، حمایت اجتماعی، تأمین اجتماعی، جهت­دهی ارزشی