یگانه کوثرهاشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست- منابع آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علیرضا صفاری - کارشناسی ارشد ژئوشیمی، دانشگاه خوارزمی تهران
سیدامین میرسجادی - کارشناسی ارشد ژئوشیمی، دانشگاه خوارزمی تهران

با توجه به بحران آب، جلوگیری از آلوده شدن منابع آب دارای اهمیت زیادی است. یکی از عوامل آلوده کننده آب، عناصر فلزی است که مقادیر بیش از حد آن باعث ایجاد بیماری های مختلف و آلودگی محیط زیست می شود. منطقه لاهرود در 27 کیلومتری شمال غرب شهرستان مشگین شهر و در امتداد زون قره داغ- طارم واقع شده است. با توجه به اینکه بخش وسیعی از این مناطق را مناطق دگرسانی و کانی سازی تشکیل می دهند، از این رو با نمونه برداری از منابع آبی و تجزیه شیمیایی آنها، میزان تغییرات و رفتار شیمیایی و زیست محیطی عناصر فلزی نیکل، مس، روی، سرب و آلومینیوم در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه هایی که از آب های سطحی و زیرزمینی در این مطالعه و مطالعات گذشته جمع آوری شده اند، حاوی غلظت های بالاتری از عناصر فلزی مورد بررسی نسبت به مقادیر استاندارد و قراردادی معین شده توسط موسسات بین المللی ارائه دهنده ی مقادیر رهنمود هستند. نتایج نشان می دهد میزان نیکل در 25 درصد نمونه ها، میزان روی در 18.75 درصد نمونه ها، سرب در 75 درصد نمونه ها، مس در 25 درصد نمونه ها و آلومینیوم در 81.25 درصد نمونه ها بالاتر از حد استاندارد می باشد. بدین ترتیب از نظر زیست محیطی، آلودگی منطقه به عناصر فلزی مس، سرب، روی و آلومینیوم خطرناک می باشد. لیکن ادامه روند آلودگی و وسعت آب های سطحی و آب های زیرزمینی قطعا در دراز مدت خطرات زیست محیطی زیادی را به دنبال خواهد داشت، لذا باید در خصوص تصفیه آب آشامیدنی، آب برگشتی کشاورزی و دفع اصولی فاضلاب های معدنی و صنعتی اقدامات موثری به عمل آید. همچنین روش های پایدارسازی خاک، گیاه پالایی و اسمز معکوس از ضروری ترین اصول برنامه ریزی در جهت کنترل آلایندگی زیست محیطی موجود در منطقه می باشد.

تغییرات شیمیایی، رفتار زیست محیطی، فلزات سنگین، میزان آلایندگی، منابع آبی، منطقه لاهرود