میثم اکبری - دانشجوی کارشناسی ارشد پترولوژی، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور
مرتضی خلعتبری جعفری - عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافت معدنی کشور
جلیل قلمقاش - عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافت معدنی کشور

نهشته های آتشفشانی و آتشفشانی-رسوبی ائوسن رخنمون در شمال آقداغ، شمال خاوری ابهر، بخشی از مجموعه ماگمایی البرز است. این نهشتهها، دربردارنده گدازههای با ترکیب بازالتیکآندزیت، آندزیت، تراکیآندزیت، تراکیت-تراکیداسیت و ریولیت - ایگنیمبریت بوده و همراه با نهشتههای ولکانوکلاستیک و سریهای رسوبی کم عمق رخنمون دارند. این سنگها، روندهای ماگمایی کالکآلکالن، کالکآلکالن پتاسیم بالا و شوشونیتی دارند و روندهای تفریق را نیز از سنگهای بازیک-حدواسط تا سنگهای اسیدی نشان میدهند. الگوهای عناصر نادر خاکی و عناصر کمیاب بهنجارشده، غنیشدگی از LREE و LILE نسبت به HREE و تهی شدگی از عناصر HFSE مانند Ta ،Nb و Ti را نشان میدهند که قابل مقایسه با ولکانیسم مناطق فرورانش است. در نمودارهای تمایز تکتونوماگمایی نیز این سنگها در قلمروهای فرورانش و برخوردی ترسیم شدهاند. بر پایه تغییرات عناصر کمیاب، به نظر میرسد که ذوب بخشی اسپینل لرزولیت، منشا احتمالی ماگمای بازالتی اولیه بوده که با مواد پوستهای آغشته شده و ماگمای سنگهای حدواسط را ساختهاند. سنگهای اسیدی منطقه نیز شباهتهای ژئوشیمیایی با ترکیب شیمیایی پوسته قارهای بالایی و میانی داشته و محتمل است که از ذوب بخشی آنها حاصل شده اند.

آقداغ؛ ائوسن؛ آندزیت؛ ریولیت؛ ایگنیمبریت