محمد زاهدی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی، گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور اوز
ارسیا مقتدری - استادیار دانشگاه پیام نور استان فارس، گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور

مصرف نمک های پتاسیم دار در زنجیره غذای، فشارخون را کاهش می دهد. کاهش فشارخون باعث کاهش مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی می شود. از طرفی پتاسیم سومین کود مصرفی بعد از نیتروژن و فسفر در کشاورزی است. نیاز روزافزون به محصولات کشاورزی و فقیر شدن زمین های تحت کشت از کود پتاس و همچنین کاربرد پتاسیم در موارد مختلف دیگر انگیزه اکتشاف نمک های پتاسیم دار را ایجاد می کند. پلایای ابرکوه در مرکز ایران، بخشی از زون ساختاری سنندج سیرجان می باشد که در لبه شمال شرقی این زون قرار گرفته است. از خصوصیات زمین شناسی این منطقه، تنوع واحدهای لیتولوژی در اطراف این حوضه می باشد که همین موضوع باعث تنوع رسوبات تبخیری در این حوضه شده است. با بررسی شورابه های این منطقه ناهنجاری های بالای از پتاسیم در شورابه های قسمت جنوبی پلایا مشخص شده است. با مطالعه XRD باقی مانده خشک شورابه های قسمت جنوبی وجود کانی های هالیت، ژیپس، کارنالیت، تاکی هیدریت وکورشنوویسکیتی مشخص شده است که کارنالیت یکی از مهم ترین کانی های اقتصادی پتاسیم دار می باشد. با بررسی مقایسه ای با دیگر شورابه های کشور مقدار نمک های پتاسیم در شورابه های قسمت جنوبی 9 گرم بر لیتر بوده که در حد اقتصادی برای بهره برداری می باشد. البته نمک های منیزیم دار و عنصر ید نیز در این شورابه ها غنی شدگی های بسیار خوبی را نشان می دهند.

پلایای ابرکوه، شورابه، نمک پتاسیم ، کارنالیت، حد اقتصادی