روژین تیموری - دانش آموخته کارشناسی ارشد معماری،موسسه آموزش عالی روزبه،زنجان،ایران
علی شکوهی - استادیار، گروه کارشناسی ارشد طراحی شهری،واحد زنجان،دانشگاه آزاد اسلامی،زنجان،ایران

شهر ها بعد از شروعانقلاب صنعتی به واسطه تکنولوژی توسعه پیدایش ماشین، ساعت شهرنشینی و مهاجرت، فرصت پیدایش فضای را از دست داده اند. در این راستا بود که فیات محیطی، افزایش ترافیک و عدم توجه به ارزش های انسانی از معضلات پیش رو می باشد. بنابراین ضرورت شناخت مؤلفه های تأثیرگذار بر کیفیت این فضاها، به منظور پاسخ گویی به نیازهای شهروندان در راستای ارتقای ایمنی ترافیک با استفاده از فضاهای مثبت زیرسطحی بیش از پیش مهم جلوه می نماید. از مسائل جدی در زمینه طراحی شهری و حل مشکلات حمل و نقل در مراکز شهرها می باشد. پایتخت ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و غلبه فضاهای ماشینی و فضاهای انسانی عرصه را بر حضور شهروندان در فضاهای شهری تنگ نموده است. هدف این مقاله ارزیابی طراحی فضاهای زیرسطحی و زیرگذر چهارراه ولی عصر تهران می باشد. با توجه به عدم توانایی گسترش عنوان فضاهایی با ارزش از دیدگاه اصطلاح دسترسی های پیاده و سواره و سازماندهی فضایی جهت ارتقای کیفیت ایمنی ترافیک و ارزش های انسانی است. پس از بیان مسئله، به تبیین مفهوم فضاهای زیرسطحی با روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و بررسی نمونه اجرا شده زیرگذر چهارراه ولیعصر تهران پرداخته شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد اقدامات طراحان شهری با بهره گیری از فضاهای زیرسطحی تهیه طرح هایی است که در آن معابر و خیابان های موجود فضاهای قابل زندگی تبدیل گردند. طوری که برخلاف زندگی مدرن و ماشینی امروزه، عابرپیاده در اولویت طراحی قرار گیرد.

فضاهای زیرسطحی،ایمنی ترافیک،ارزش های انسانی،زیرگذر،چهارراه ولیعصر