مجتبی شعیبی - دانشجوی دکتری رشته جغرافیایی سیاسی، دانشگاه تربیت مدرس
حمیدرضا سمواتی - کارشناس ارشد رشته مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست گرایش ارزیابی و آمایش سرزمین
حسن محمد - مشاور اجرایی شهردار همدان

امروزه صنعت گردشگری به اندازه ای در توسعه اقتصادی- اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را صادرات نامرئی نام نهاده اند. صنعت توریسم از جمله صنایعی است که در سال های اخیر به سرعت گسترش یافته و در ردیف یکی از بزرگ ترین منابع درآمد جهان درآمده است. سرمایه گذاری در زیرساخت های گردشگری و استفاده از توان های بالقوه منطقه ای به منظور جذب گردشگر، یکی از راه های مناسب برای گسترش اشتغال، تولید و رفاه اقتصادی است. پژوهش حاضر درصدد بررسی و ارزیابی توان محیطی هجده آبادی دو دهستان بخش کهک استان قم به منظور توسعه گردشگری می باشد. منطقه مورد مطالعه دارای توان ها و منابع متنوع محیطی می باشد که گردشگران زیادی به خود جذب نموده و در صورت برنامه ریزی و استفاده مناسب، می توان مشکلات اقتصادی و اجتماعی منطقه را رفع و در مسیر توسعه همه جانبه و پایدار هدایت کرد. در این مقاله با استفاده از مدل توان اکولوژیک توریسم و روش تجزیه- تحلیل سیستمی و با بهره گیری از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS جهت شناخت قابلیت های توریسم و توسعه توریسم درآبادی های محدوده مورد مطالعه انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که یازده آبادی از مجموع هجده آبادی در محدوده مورد مطالعه، توان اکولوژیکی از نوع تفرج گسترده را دارند. همچنین در شش روستا قابلیت توان اکولوزیک از نوع تفرج متمرکز نیز وجود دارد. در این بین چهارآبادی با دارا بودن هردو توان اکولوژیک گسترده و متمرکز بالاترین توان گردشگری را به خود اختصاص دادند.

توان اکولوژیک، گردشگری، تفرج گسترده و متمرکز، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)