محمد امامی نیری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی اکتشاف نفت‐دانشکده فنی –دانشگاه تهران
محمدعلی ریاحی - دانشیار موسسه ژئوفیزیک –دانشگاه تهران
غلامحسین نوروزی - دانشیار دانشکده فنی –دانشگاه تهران

در این مقاله ، ابتدا مبانی نظری تحلیل AVO بیان می شود . سپس این تحلیل جهت شناسایی مستقیم هیدروکربن، بر روی داده های لرزه ای یکی از میدانهای واقع در خلیج فارس اعمال می گردد . برای این منظور یک خط لرزه ای و دو چاه برروی این خط از این میدان انتخاب شد . ابتدا داده های لرزه ای با استفاده از نرم افزار ویستا ١ نسخه 5/1 تحت پردازش مخصوص قرار گرفت . در سکانس پردازشی که روی داده های لرزه ای خط موردنظر طراحی گردید، سعی بر آن شد تا کمترین آسیب به دامنه ها وارد گردد . همچنین برای اینکه از تأثیراتی که مراحل مختلف پردازشی روی داد ه ها م یگذارد، آگاه باشیم؛ بعد از هر مرحله از پردازش، نمایش داده ها را ملاحظه کردیم . در پردازش برای برای تصحیح اثر واگرائی کروی و اثر جذب از بازیافت دامنه واقعی و برای ارتقاء قدرت تفکیک از واهمامیخت و از تبدیل رادون جهت تضعیف نوفه و از بین بردن چندگانه ها استفاده شد . در تفسیر AVO که از نرم افزار همپسون- راسل ٢ استفاده شد، ابتدا بی هنجاری های AVO از طریق نمایش نشانگرهای AVO روی داده های لرزه ای واقعی مورد شناسائی قرار گرفت . سپس با پردازش نگارهای چاهی، مدل لرزه ای مصنوعی با روش معادله زوپریتس ٣ ساخته شد که استخراج نشانگر ها روی مدل مصنوعی، بی هنجاری های شناخته شده روی داده های واقعی را مورد تائید قرار داد . سپس از طریق عمل وارون سازی با مدل اولیه اشباع از گاز، زون هدف به سه منطقه با نسبتهای پواسن مختلف تقسیم شد که احتمالا نشاندهنده سه زون گاز و نفت و آب می باشد . همچنین مقطع سرعت موج تراکمی (P) را بدست آوردیم که در این مقطع یک بی هنجاری سرعت کم مشاهده گردید که دقیقا با بی هنجاری مشاهده شده از نشانگرهای AVO مطابقت داشت . در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده، می توان بی هنجاری مشاهده شده را به عنوان پوش گازی میدان مذکور تفسیر نمود.

تغییرات دامنه در مقابل دورافت، نسبت پواسن، ضریب بازتاب، نشانگرهای AVO ، وارون سازی