محمدهادی طالب صغادی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد
محمود خدامباشی - استاد گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد
بهروز شیران - استاد گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد

بدلیل عدم وجود اطلاعات علمی مناسب در ارتباط با خصوصیات هندسی و کیفی بذر عدس و فرآوری نامناسب آن که منجر به کاهش کارایی و افزایش ضایعات تولید در این گیاه می گردد. بنابراین دستیابی به اطلاعات علمی پایه در رابطه با این خصوصیات ضروری است. در این پژوهش، برخی خواص هندسی و کیفی شامل طول دانه، عرض دانه، ضخامت دانه، میانگین حسابی قطر، میانگین هندسی قطر، سطح جانبی دانه، سطح مقطع، ضریب کروبیت و پروتئین در طی تلاقی دولاین Lc74 و L3685 و نسل های (F(3), F(2 و BC (حاصل از تلاقی نسل (F(1 با والد Lc74) آنها مورد بررسی قراررفت. نتایج مربوط به مقایسه میانگین داده ها خواص هندسی نشان داد که به جز صفت ضریب کرویت بقیه صفات در سطح 1 و 5 درصد دارای تفاوت های معنادار در بین نسل های مختلف می باشند. میزان ضریب تغییرات برای صفات طول دانه، عرض دانه، میانگین حسابی قطر دانه، میانگین هندسی قطردانه، سطح جانبی دانه، سطح مقطع دانه و پروتئین با پیشرفت نسل ها کاهش یافته است که نشان دهنده افزایش خلوص با پیشرفت نسل در این صفات مهم می باشد. بیشترین میزان ضریب تغییرات در اکثر صفات مربوط به نسل های والدینی می باشد که نشاندهنده اختلاف بین دووالد تلاقی است. میزان انحراف معیار در اکثر صفات هندسی با پیشرفت نسل ها کاهش می یابد. در اکثر صفات هندسی با پیشرفت نسل ها میزان میانگین افزایش یافته ولی مقدار پروتئین در والد Lc74 بیش از سایر نسل ها می باشد. می توان بطور کلی نتیجه گرفت با پیشرفت نسل ها میزان پراکندگی بین داده ها در اکثر صفات کمتر و میزان خلوص افزایش می یابد.

پراکندگی، عدس، نسل های درحال تفرق