محمدرضا نقوی - استادیار بخش کشاورزی، دانشگاه پیام نور
معروف خلیلی - استادیار بخش کشاورزی، دانشگاه پیام نور

واکنش های مولکولی گیاهان عالی در برابر تنش آبی در سیستم ژنتیکی گیاه مدل آرابیدوپسیس، گیاهان بیابانی متحمل به خشکی و دربرخی گیاهان اهلی مانند درختان بررسی شده است. همچنین تحقیقات روی سلول های محافظ در آرابیدوپسیس در زمینه شناخت مولکول های عامل سیگنال دهی تنش آبی مؤثر بوده است. سلول های محافظ ابزاری برای شناسایی پیام دهنده های ویژه کلسیمی هستند. اینها پیام دهندگان ثانویه هستند که میزان کلسیم، سیگنال دهی فسفوریلاسیون، کانال های یونی ویزه و ترانسپورترها و نیز تشخیص زمان بسته شدن روزنه ها تحت اثر القایی آبسزیک اسید را تنظیم می کند. تحمل به تنش خشکی می تواند. توسط تعدیل بیان ژن ها و تجمع پروتئین ها و متابولیت های حفاظتی خاص ایجاد شود. میزان تحمل به تنش خشکی در بین گونه های مختلف گیاهی متفاوت است. تنش های غیرزیستی نظیر تنش کمبود آب بیان بسیاری از ژن های گیاهی را تحریک می کنند. این زن ها بر اساس عملکرد محصولاتشان به دو گروه تقسیم می شوند: دسته اول، پروتئین های کارکردی هستند که شامل پروتئین های کانال آبی، چایرون ها، پروتئازها و LEAq و آنزیم های سازنده محافظ های اسموتیک (مواد محلول سازگارف مانند قندها وپرولین) می شوند. دسته دومف پروتئین های تنظیم کننده شامل آنزیم های سازنده اسید آبسزیک (ABA) بعنوان مواد بازدارنده رشد گیاهی می باشند. برای بهبود تحمل تنش، پروتئین های کارکردی مختلفی مانند آنزیم های سازنده محافظ های اسموتیک، افزایش بیان نشان می دهند.

تنش خشکی، هکانیسن هولکولی، پیا م آور اولویه، پیام آور ثانویه