بررسی اثر برخی تیمارهای مکانیکی و شیمیایی در رفع دورمانسی بذرهای تاتوره (Daturastramonium)

تیره سیب زمینی (Solanaceae) یکی از تیره های گیاهی مهم از نظر گیاهان دارویی می باشد و از آنجایی که اکثر بذرهای گیاهان موجود در این تیره گیاهی دارای رکورد دو گانه ای پوسته ای و جنینی می باشند، لذا رفع رکود بذرها به منظور جوانه زنی مورد توجه پژوهشگران می باشد. بنابراین، هدف تحقیق حاضر از بین بردن رکود بذرهای گیاه دارویی تاتوره با اعمال تیمارهای مختلف مکانیکی و شیمیایی می باشد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در شرایط اتاقک جوانه زنی (ژرمیناتور) انجام شد. فاکتورها شامل اسید سلفوریک (در سه سطح صفر، 25، 50 درصد)، اسید جیبرلیک (در پنج سطح صفر، 250، 500، 750 و 1000 میلی گرم در لیتر)، دما (در دو سطح 4 و 20- درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت و یک هفته قبل از کشت بذرها) و خراش دادن پوسته بذرها با کاغذ سمباده (در دو سطح بدون خراش و استفاده از خراش دادن)، آب جوش (50 درجه سانتی گراد) بودند. پارامترهای جوانه زنی از جمله درصد، سرعت و ضریب نرخ جوانه زنی اندازه گیری شدند. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که بهترین شرایط جوانه زنی از جمله درصد، سرعت و ضریب نرخ جوانه زنی اندازه گیری شدند. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که بهترین شرایط جوانه زنی در تیمارهای خراش دادن پوسته بذر با سمباده و دمای پایین (فریزر 20- درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت و 4 درجه سانتی گراد به مدت یک هفته) بدست آمد. مقادیر اندازه گیری شده در ارتباط با درصد، سرعت و ضریب نرخ جوانه زنی در تیمارهای سمباده، فریزر 20- و دمای 4 درجه سانتی گراد به ترتیب 80، 80 و 33/73 درصد، سرعت و ضریب نرخ جوانه زنی در تیمارهای خراش دادن پوسته بذر با سمباده و دمای پایین (فریزر 20- درجه سانتی گراد به مدت 24 ساعت و 4 درجه سانتی گراد به مدت یک هفته) بدست آمد. مقادیر اندازه گیری شده در ارتباط با درصد، سرعت و ضریب نرخ جوانه زنی در تیمارهای سمباده، فریزر 20- و دمای 4 درجه سانتی گراد به ترتیب 80، 80 و 33/73 درصد، 27/6، 6/3 و 99/4 روز و 47/0، 41/0 و 31/0 می باشد. در مجموع نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که تیمارهای مکانیکی سمباده، دمای 4 و 20- درجه سانتی گراد در رفع رکود دوگانه بذرهای گیاه دارویی تاتوره موثر می باشند.

کلیدواژه ها:

تاتوره ، جوانه زنی ، دورمانسی دوگانه