مجتبی پوراحمدی - پژوهشگر دکتری معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران
اصغر محمدمرادی - استاد گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران
محمدعلی خان محمدی - استادیار گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران

پژوهش حاضر از دیدگاه طراحی پژوهی به بررسی لوازم شکل گیری طراحی معماری ایرانی-اسلامی می پردازد. دانستن این که یک طراح برای رسیدن به خبرگی در طراحی معماری ایرانی-اسلامی از لحاظ روش شناسی طراحی به چه مقدمات و لوازمی نیازمند است، می تواند به سیاست گذاران و برنامه ریزان معماری ایرانی-اسلامی کمک قابل ملاحظه ای در پرورش و هدایت این مبحث نماید. پژوهش حاضر می کوشد تا با به کار گیری نسل سوم نظریه های طراحی پژوهی و بخصوص مبحث خبرگی در طراحی نقدی را بر روند کنونی پیگیری مبحث معماری ایرانی-اسلامی داشته باشد و به دنبال آن پیشنهادهایی را درباره چگونگی زمینه سازی برای پرورش این نوع معماری ارائه می نماید. در ادامه پژوهش با نگاه از منظر طراحی پژوهی، نقدی بر جایگاه مقررات ساختمانی در معماری ایرانی-اسلامی ارائه می شود. از جمله پیشنهادهای نهایی مقاله می توان به این موارد اشاره نمود: پیگیری متعادل تر گفتمان معماری ایرانی-اسلامی هم در «فضای مسأله» و هم در «فضای پاسخ» های معمارانه، اهمیت معرفی و نقد و بررسی «نمونه آثار» معماری از لحاظ ایرانی-اسلامی بودن به موازات تفکرات نظری محض درباره این موضوع، شناسایی اندیشه و فرایند طراحی طراحان موفق تر در زمینه معماری ایرانی-اسلامی و اطلاع رسانی در این خصوص به طراحان مبتدی تر و در مجموع نگاه به معماری ایرانی-اسلامی از دریچه نسل سوم نظریه های روش شناسی طراحی.

معماری ایرانی-اسلامی؛ طراحی پژوهی؛ خبرگی در طراحی؛ مقررات ساختمانی