سعیده علیکایی - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه تهران،
صبا زمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه هنر تهران

انسجام یکی از مفاهیم مهم و اساسی در طراحی فضاهای شهریست که همواره مورد توجه طراحان شهری قرار داشته است. در روشهای طراحی شهری معاصر، علی رغم استفاده فراوان از این واژه، تعریف مشخص و معینی از این مفهوم وعناصر تشکیل دهنده آن ارائه نگردیده است. در این مقاله با هدف شناسایی و تبیین این مفهوم در طراحی شهری، ابعاد و اصول حاکم بر کلیت منسجم با تاکید بر کیفیات فضایی شهر تدوین گردیده است. بادین منواور براسااو روش تحقیق فراتقلیلی و با معرفی رویکردهای عینی و ذهنی از شهر و مولفه های اساسی کلیت منسجم بر مبناای هر یک از اینرویکردها، به بررسی ادبیات و نوریات حاکم بر موضوع مورد مطالعه پرداخته شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که مناسب ترین شیوه به منوور دستیابی به کلیتی منسجم از شهر و تدوین اصول حاکم بار آن، ترکیبی از سه نظریه شکل زمینه، اتصال و مکان است که هریا به جنبهای از ابعاد گستردهی مفهوم انسجام میپردازد. در انتهاا، برپایه ی اندیشه ها و نوریات مطرح شده، مدلی از اصول تاثیرگذار بر شکل گیری کلیت منسجم ارائه شده است.

انسجام، کیفیات فضایی، نظریه شکل زمینه، نظریه اتصال، نظریه مکان ، طراحی شهری