سیدعلی سیدیان - استادیار گروه معماری دانشگاه مازندران
مرتضی حسن پور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آیت الله آملی

مذهب شیعه که نظام اعتقادی خود را بر سنت و سیره معصومین (ع) استوار ساخته است انسان را به عدالت خواهی آگاهی اندیشه و اجتهاد فرا می خواند از این رو مذهب شیعه در مازندران به دلیل گوهر انسانی و عقلانی خود به عقاید اصلی علویان محتوا و جهت بخشیدهاست. مازندران به عنوان نخستین دولت شیعه علویان در جهان اسلام می باشد. تداوم اندیشه شیعه و عقاید مذهبی و نشانه های آشکار گرایش اعتقادی بر حق حکومت خاندن حضرت علی(ع) بر تبرستان با اقلیمی دگرگونه با کوه های سخت گذر و جنگل های انبوه و جایگاه و پناهگاه شیعیان و علویان می باشد که وجود مقابر و آرامگاه های امام زادگان گواه این موضوع است. از این رو جهت شناخت چگونگیتأثیرگذاری این اندیشه ها و الهامات الهی بر معماری بومی مازندران، ابتدا جهان بینی مذهب شیعه و نوع نگاه شیعه به عالم هستی بررسیمی گردد. البته معماری بومی مازندران در تعامل با عقاید شیعیان و علویان بوده است که زمینه ساز تکامل معماری و پیشرفت تعالی قدسی آن بوده است از برخورد اعتقادات شیعیان با فرهنگ بومی مازندران ، هنر های سنتی ، محیط زیست ، اقلیم معتدل و مرطوب در کنار هم آثاری خلق شد که در آن پیام معنویت شیعه با زبان معماری بومی مازندران بیان شده روش تحقیق حاضر بنیادی و نظری و روشگردآوری اطلاعات کتابخانه ای با ابزار مطالعات میدانی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه در محدوده مازندران و سه تکیه از طایفه اسک آمل مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل در این پژوهش نشان می دهد اصول اعتقادی مذهب شیعه در بناهای مقدس با معماری بومی ترکیب شده است. با هویت متعالی آرمان های اعتقادی شیعیان پیوند یافته است که نتیجه آن ساختار معماری مقدس شیعه در معماری مازندران می باشد .

اصول اعتقادی ،تشیع، معماری بومی ، تکایا