نظر دهمرده - استادیار دانشگاه سیستان و بلوچستان
مهرداد فقیه زاده - کارشناس ارشد اقتصاد

در این تحق یق تلاش م ی شود تا م یزان توان رقابت ی و اولو یت کشت برخ ی محصولات زراعی استان س یستان و بلوچستان شامل گندم ، جو، ذرت، گوجه فرنگی، پ یاز و هندوانه بر مبنا ی داده های مقطعی سال زراعی 82-83 با استفاده از شاخصها ی مز یت نسب ی مشخص شود و همچنین با شناسایی محصولات سود آور و با قدرت رقابت ی بالا بنگاههای تول یدی به سمت مناسب هدا یت شوند و در نهایت تخص یص کارآمد و به ینه منابع صورت گ یرد و همچنین ق یمت ها و درآمدها ی بازار ی هر محصول و تاث یر مداخلات و س یاستها ی دولت ( یارانه ها ی پرداختی، مالیات های دریافتی و ...) در تولید هر یک از محصولات و همچنین در صورت حذف مداخلات دولت سودآوری هر یک از محصولات بر اساس قیمت های حقیقی محاسبه شود . نتایج تحقیق نشان می دهد که برمبنای شاخص DRC محصولات گندم، جو و ذرت فاقد مز یت نسب ی می باشند ولی محصولات هندوانه ، گوجه فرنگی و پ یاز مزیت نسب ی دارند . شاخص NPC برا ی همه محصولات مورد بررسی نشان دهنده اعطا ی یارانه غیر مستقیم از طرف دولت برا ی تولید محصول و حمایت از تولید می باشد . شاخص EPC برای همه محصولات مورد بررس ی در استان سیستان و بلوچستان نشان دهنده مداخلات دولت در بازار نهاده ها و محصول به نفع تول یدکننده بوده است . شاخص NSP برای محصولات جو و ذرت منفی است که نشان می دهد تول ید و صادرات ا ین دو محصول سودآور نیست و این شاخص برای محصولات هندوانه ، گوجه فرنگی، گندم و پ یاز مثبت م ی باشد که نشان م ی دهد تول ید و صادرات محصولات مذکور دارای توجیه اقتصاد ی می باشد و مقرون به صرفه است . البته در مورد محصول گندم با توجه به عدم مزیت نسب ی این محصول به واسطه حمایت های دولت، تولید و صادرات آن برای تولید کننده سودآور می باشد .

ماتریس تحلیل های سیاستی ) ) PAM ، مزیت نسبی، سیاست های حمایتی، قیمت های بازاری و سایه ای