شاهرخ شجری - دانشجوی دکتری اقتصادکشاورزی دانشگاه شیراز
محمد بخشوده - دانشیار اقتصادکشاورزی دانشگاه شیراز
غلامرضا سلطانی - استاد اقتصادکشاورزی دانشگاه شیراز

در این مطالعه ارتباط بین کارایی استفاده از آب آبیاری، تکنولو ژی آبیاری و ریسک تولید و دیگر عوامل مؤثر بر کارایی آب آبیاری در تولید گندم مورد بررسی قرار گرفت . همچنین هزینه ریسک همراه با آب آبیاری از طریق رویکرد ریسک تولید بر پایه گشتاورها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . برای این منظور، داده های مورد نیاز در سطح مزارع با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای از ١٨٥ مزرعه گندم واقع در دشت داراب در استان فارس در طول سالهای ١٣٨٣ و ١٣٨٤ جمع آوری گردید . نتایج نشان داد که کارایی فیزیکی و اقتصادی آب آبیاری برای کل نمونه مورد مطالعه بترتیب ٠/٧٠٩ و ٠/٦٩٧ می باشد و با توجه به اینکه مقدار آنها کمتر از یک می باشد نشان دهنده این موضوع است که کشاورزان، مزارع گندم را بیش از اندازه آبیاری می کنند . همچنین، کارایی فیزیکی و اقتصادی آب آبیاری در مزارعی که تکنولوژیهای نوین آبیاری را پذیرفته اند بالاتر از مزارعی است که از تکنولوژیهای نوین آبیاری استفاده نمی کنند . همچنین، نتایج نشان داد که هزینه ریسک نسبی کشاورزان که تقریبی برای دیدگاههای ریسکی آنها منظور شده است اثر منفی و معنی داری بر کارایی اقتصادی و بهره وری نهایی آب آبیاری دارد . علاوه بر آن، یک رابطه مثبت و معنی دار بین روشهای نوین آبیاری و کارایی اقتصادی آب آبیاری در مزارع گندم وجود دارد .

کارایی استفاده از آب آبیاری، بهره وری آب آبیاری، دیدگاههای ریسکی، گندم