حمیدرضا توکلی - استادیار، گروه عمران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی، بابل
حامد حمیدی - استادیار، گروه عمران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی ، بابل
بهناز حیدری قبادی اسکی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی زلزله، دانشگاه صنعتی نوشیروانی، بابل

با رشد روز افزون بلندمرتبه سازی در شهرهای سراسر جهان، مطالعه پاسخ ساختمان های بلند در برابر بارهای جانبی اهمیت ویژه ای یافته است. ساختمان های بلند با مهار بازویی و کمربند خرپایی به عنوان یکی از رایج ترین و کارآمدترین سیستم طرح ساختمان های بلند در نظر گرفته شده زیرا ساخت آن ها آسان تر و صرفه جویی در هزینه ها بیشتر و سختی جانبی زیادی نیز فراهم می کنند. نکته قابل ملاحظه آنکه، سازه های با مهار بازویی می توانند بدون برهم زدن نمای ظاهری ساختمان، آن را تقویت کنند و این یک مزیت قابل توجه در مقایسه با دیگر سیستم های جانبی است. این سیستم با افزایش عمق موثر سازه باعث می شود تا سختی جانبی آن افزایش یافته و در نتیجه از جابجایی جانبی سازه کاسته شود. محل بهینه قرار گرفتن مهار بازویی و کمربند خرپایی می تواند در بازدهی این سیستم تاثیرگذار شود. در این پژوهش موقعیت بهینه مهار بازویی و کمربند خرپایی در ساختمان های بلند تعیین شده و مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. نتایج مدل ریاضی نشان می دهند که تعداد و موقعیت مهار بازویی و کمربند خرپایی بر رفتار ساختمان های بلند موثر است و تغییر شکل جانبی سازه و لنگر پایه در هسته ساختمان به طور قابل توجهی کاهش می یابند. برای بررسی تاثیر مهار بازویی و کمربند خرپایی در کنترل تغییر مکان جانبی سازه، یک ساختمان فولادی 60 طبقه، مرکب از هسته مهاربندی شده، مهار بازویی و کمربند خرپایی در نرم افزار تحلیل سازه مدلسازی شده و نتایج آن با نتایج مدل ریاضی، مقایسه شدهاست.

ساختمان های بلند، مهار بازویی و کمربند خرپایی، موقعیت بهینه، تغییر شکل جانبی