پرویز عبدی - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان زنجان

در این تحقیق حوزه آبخیز زنجانزود از نظر پتانسیل آبهای سطحی و زیرزمینی مورد بررسی قرارمیگیرد. برای برآورد پتانسیل آبهای سطحی یا رواناب در این منطقه از روش شماره منحنی (CN) که توسط اداره حفاظت خاک آمریکا (SCS) ارائه شده، روابط تجربی و ریاضی استفاده گردید. پتانسیل آبهای زیرزمینی با استفاده ازداده ها مربوط به وضعیت تغییرات سطح ایستابی، ضخامت رسوبات آبرفتی و ضریب ذخیره سفره آب زیرزمینی محاسبه میشوند. لذا ابتدا داده ها و اطلاعات مورد نیاز شامل آمار و گزارشات مربوط به وضعیت اقلیم منطقه، نقشه های مورد نیاز شامل : نوع کاربری اراضی، زمینشناسی، پوشش زمین، شیب زمین، خصوصیات گروههای هیدرولیکی خاک منطقه، عکسهای هوایی، تصاویرماهوارهای، تغییرات سطح ایستابی، ضخامت رسوبات آبرفتی و ضریب ذخیره سفره آب زیرزمینی جمع آوری و وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)گردید. بعد از سازماندهی و پردازش این دادهها اقدام به تشکیل بانک اطلاعاتی شد. با تلفیق این دادهها و اطلاعات، براساس روش (SCS)نقشه(CN) حوزه آبخیز تهیه شده و با استفاده از این نقشه، جداول و روابط موجود نقشه پتانسیل آبهای سطحی حوزه تهیه گردید. در ادامه داده ها واطلاعات جمع آوری و تولید شده از منابع آب زیرزمینی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و براین اساس پتانسیل آبهای زیرزمینی برای دو وضعیت، پتانسیل حجم آب قابل دسترسی و پتانسیل حجم قابل توسعه سفره آب زیرزمینی فراهم شدند. با توجه به اهمیت آب در جامعه انسانی نقشههای پتانسیل آبهای سطحی و زیرزمینی میتواند به عنوان یک ابزار ارزشمند در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب حوزههای آبخیز مورد استفاده قرارگیرد. با استفاده از نتایج اینگونه تحقیقات میتوان طرحهای توسعه پایدار منابع آب را تهیه و اجراء کرد و از این طریق راهکارهای مناسبی جهت مقابله با بحرانهای آبی در حوزههای آبخیز ارایه نمود.

حوزهآبخیز زنجانرود، پتانسیل آبهای سطحی و زیرزمینی ، (GIS) ، شماره منحنی (CN)