رستم صابری فر - استادیار دانشگاه پیام نور
سارا حسینی - دانشگاه پیام نور

بررسی های انجام شده نشان میدهد که مشهد به عنوان یکی از کلان شهر های مذهبی جهان با جذب قریب به 20 میلیون نفر گردشگر زیارتی که جمعیت شناور شهر را به حدود چهار برابر جمعیت ساکن رسانده هنوز نتوانسته است بهره مناسبی از این بازار به دست آورده و در مواردی این حضور موانعی را برای دستیابی به توسعه پایدار ایجاد نموده است به عنوان مثال هزینه سرانع هر زائر برای شهرداری حدود 115 هزار تومان است میزان آب مصرفی زائران و مسافران بالغ بر 10 هزار لیتر در ثانیه است که منابع داخلی و پیرامون شهر تنها 7هزار لیتر در ثانیه آن را تامین میکنندو... اما درآمده حاصل از زائران و گردشگران نتوانسته است این هزینه ها را پوشش دهد به همین منظور این بررسی در نظر دارد به روش توصیفی و تحلیلی عوامل و زمینه های موثر در تبدیل این چالش به فرصت ر مورد تحلیل قرار دهد به این منظور نقطه نظرات زائران و گردشگران شهروندان و مدیران شهری با بهره گیری از 300 نمونه به روش تحلیل عاملی وبا استفاده از مولفه های اصلی چرخش واریماکس و نرمال سازی کایزر مورد ارزیابی قرار گرفته است نتایج بیانگر آن است که استمرار حضور زائران و گردشگران معرفی سایر اماکن و قابلیت های موجود در شهر و پیرامون آن برنامه ریزی و بازیابی صحیحو متناسب با متناسب با نیاز زائران و گردشگران و حضور در اماکن ویژه و منحصر به فرد نقش اساسی تری از سایر عوامل در ارتقا گردشگری زیارتی به عنوان یکی از عوامل تامین توسعه پایدار شهر بر عهده داشته است

گردشگری زیارتی ،استمرارحضور گردشگران ،توسعه پایدار،تحلیل عاملی ،مشهد