ریحانه صابری پیروز - دانشجوی بیوسیستماتیک جانوری دانشگاه شهید بهشتی
حسن رجبی مهام - عضو هیئت علمی دانشکده علوم زیستی دانشگاه شهید بهشتی
بهرام حسن زاده کیایی - عضو هیئت علمی دانشکده علوم زیستی دانشگاه شهید بهشتی
فراهم احمدزاده - عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم محیطی،دانشگاه شهید بهشتی

خزندگان به .یژه سوسمارها در بسیاری از اکوسیستم ها حلقه های مهمی بشمار می روند. خزندگان خانواده لاسرتیده شامل یک خانواده با حدود 250 گونه می باشند که در 30-24 جنس قرار گرفته اند. خزندگان جنس لاسرتا یک-مدل مطالعاتی برای بررسی اثرات آب و هوایی بر روی ساختار ژنتیکی و چگونگی واگرایی و فرایندهای گونه زایی پس از آن می باشند. لاسرتای سبزخزری یکی از هشت گونه لاسرتایی است که قسمت اعظم پراکنش آن در ایران می باشد. در این پژوهش مطالعات پیرامون تنوع ژنتیکی درون گونه ای در کل محدوده پراکنش با استفاده از ژن سیتوکروم b انجام گرفت تا بتوان روابط تکاملی درون این گونه را مشخص نمود. نمونه ها از نقاط مختلف جمع آوری شدند. نتایج بدست آمده با بررسی 20 فرد از نقاط مختلف پراکنش گونه بدست آمده . نتایج نشان داد که تنوع ژنتیکی در این گونه اندک است و دو کلاد مجزا در این گونه وجود دارد. یک کلاد شرق استان گلستان و مابقی نمونه ها در کلاد جداگانه قرار می گیرند.تنوع ژنتیکی اندک میان این نمونه ها بنظر می رسد بیانگر رویداد گردنه بطری bottleneck در زمان آخرین عصر یخبندان باشد. بدنبال ازدست رفتن تنوع ژنتیکی و در نتیجه مساعد شدن آب و هوا،این گونه مجددا گسترش پیدا کرده است.

لاسرتای سبز خزری،، Bottlenec ،سیتوکروم b،عصر یخبندان