جبارعلی ذاکری - استادیار دانشکده راه آهن دانشگاه علم و صنعت ایران

زلزله بعنوان یکی از مخاطرات طبیعی زمین، سازه ها و شریانهای حیاتی ساخت بشر را در مناطق زلزله خیز تهدید می کند. شناخت بیشتر رفتار سازه ها در هنگام وقوع زلزله و تخمین بارهای ناشی از آن می تواند کمک موثری در طراحی سازه های مقاوم در برابر زلزله نماید . اما سازه های خاصی همچون روسازی خط آهن وجود دار ند که عملاً به جهت ماهیت خاص سازة آنها، امکان مقاومسازی آنها وجود ندارد . به همین دلیل در طراحی آنها بار زلزله اعمال نمی شود و فقط لازمست آسیب های ناشی از زلزله بر روی این سازه ها شناسائی و پس از وقوع زلزله نسبت به بررسی دقیق آنها اقدام شود. در این مقاله ابتدا شناخت بیشتر رفتار خط آهن هنگام زلزله مورد بررسی قرار گرفته و آسیب های ناشی از وقوع زلزله تشریح شده است . اقدامات اساسی پس از وقوع زلزله که باعث افزایش ایمنی سیر و حرکت خواهد شد، تشریح شده است . وظایف واحدهای مختلف نظارتی در جهت کنترل و بازرسی خط آهن آورده شده است .تجربه کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که استقرار سامانه مدیریت مخاطرات طبیعی زمین می تواند با شروع زمین لرزه در صورت تجاوز شتاب زلزله از حد مشخص ی، بطور خودکار فعالیت قطارها را متوقف سازد تا از خروج از خط قطار و خسارات مالی و جانی بیشتر جلوگیری نماید. در پایان این مقاله راهکارهای اساسی در جهت کاهش خسارات ناشی از وقوع زلزله در راه آهن ارائه شده است

سامانه مدیریت مخاطرات طبیعی، مقاومسازی، آسیب های زلزله