مریم میرزایی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، گروه معماری و شهرسازی، قزوین، ایران
محمدرضا پورجعفر - استاد شهرسازی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران

تاریخ شهرسازی ایران حکایت از آن دارد که عمده شهرهای ایران دارای بافتی ارگانیک بوده اند. هرچند در این بافت، محور به مفهوم خط مستقیم در شهرهای ایران کمتر دیده شده است ولیکن فضاهای مهم شهری را به هم متصل نموده اند، محور اصلی شهر به سبب دارا بودن جایگاه ویژه در استخوانبندی شهر، از نقش منحصر به فرد در منظر ذهنی و عینی مردم برخوردار بوده که این عنصر محوری بستر وقوع حوادث و اتفاقات نادر در طول زمان و تاریخ شهرها به شمار می رود. لذا بررسی محور اصلی شهر به منظور پاسخگویی به نیاز شهروندان و بهبود مسیرهایی که در عرصه این تعاملات اجتماعی نقش اساسی داشته اند و از این حیث عنوان یک فضای شهری شاخص در ذهن شهروندان جای گرفته اند، ضرورت می یابد. در این پژوهش سعی بر آن دارد تا با شناخت مفاهیم محورهای اصلی در راستای پاسخگویی به نیاز شهروندان، به مطالعه و بررسی گونه های مختلف فضاهای شهری در ارتباط با نیاز شهروندان در این فضاها پرداخته و از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و موردی، در بستر مطالعات کتابخانه ای و میدانی، و استفاده ازشیوه های تحقیق مرور متون و منابع، اسناد تصویری و مشاهده و مصاحبه عمیق به عنوان ابزرا جمع آوری اطلاعات، سود جسته است.

فضای شهری، محورهای اصلی، نیاز شهروندان، خیابان انقلاب