ملیحه اوشیب نتاج - تهران، ونک، گروه زیست شناسی دانشگاه الزهرا
محمد اکبرزاده - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

با تشخیص تاریخ ظهور پدیده های مختلف پو شش گیاهی و دوره های مهم حیاتی گیاه (فنولوژی) در مراتع و تعیین زمان دقیق چرای دام می توان از تخریب پوشش گیاهی مراتع در اثر چرای بی رویه دام ها در مراتع جلوگیری نمود. Loliumrigidum یک گونه مرتعی یکساله از خانواده غلات است که در اوایل بهار که بسیاری از گونه هاهنوز قادر به رشد نیستند، در طبیعت حضور دارد. لذا جهت حفظ این گونه مهم مرتعی و نیز تعیین زمان منا سب چرای دام و جمع آوری بذر، بررسی فنولوژی این گونه ضروری به نظر می ر سد. جهت مطالعه فنولوژی L. rigidum تعدادی از پایه های این گونه در 9 رویشگاه در نواحی پایین دست و کوهستانی استان مازندران به مدت 2 سال مورد بازدید صحرایی قرار گرفتند. آمارهای هواشناسی، توپوگرافی و طول عرض جغرافیایی و شاخص خشکی دومارتن در مناطق مورد مطالعه به دست آمد و اثرات آن بر فنولوژی گونه مورد نظر مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق مرحله رشد رویشی، مرحله تشکیل سنبله، شروع گلدهی، مرحله تشکیل بذر تا رسیدگی کامل آن، مرحله ریزش بذر و خشک شدن گیاه مورد بررسی قرار گرفت، نتایج نشان داد کلیه فعالیت های حیاتی این گونه در نواحی کوهستانی 10-15 روز دیرتر از نواحی پایین دست اتفاق می افتد. زمان مناسب برای جمع آوری بذر و نیز چرای دام ها تعیین گردید.

فنولوژی، چچم، Loliumrigidum ، مازندران