الهام دالوند - دانشجوی کارشناسی ارشد نرم افزار، گروه مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، دانشگاه رازی، کرمانشاه
جهانشاه کبودیان - استادیار، گروه مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات، دانشگاه رازی، کرمانشاه

امروزه با گسترش استفاده از اینترنت و ارتباطات الکترونیکی، یکی از نیازهای به وجود آمده انتقال اطلاعات به صورت مخفیانه و یا پنهانسازی اطلاعات در فایل های چندرسانهای به منظور اثبات حق مالکیت می باشد. راه حل این مسأله پنهان نگاری است. پنهان نگاری علم مخفی کردن اطلاعات است، پیامی را در یک فایل چندرسانهای مخفی می کند به گونه ای که دشمن نتواند به وجود پیام مخفی در پیام میزبان پی ببرد. در این مقاله مروری بر روش های پایه پنهان نگاری در صوت خواهیم داشت. از جمله این روش ها میتوان به روش های کد کردن بیت کم ارزش( LSB) کد کردن فاز، پنهانسازی پژواک، طیف گسترده، مدولاسیون اندیس کوانتیزاسیون(QIM) وصله دوزی (Patchwork) و چند روش توسعه یافته از آن ها اشاره کرد. هرکدام از روش ها را جداگانه موردبحث قرار داده و سپس مقایسه ای بین ویژگی های اساسی سیستم های پنهان نگاری در روش های پایه ارائه خواهیم داد.

پنهان نگاری در صوت، کد کردن بیت کمارزش، کد کردن فاز، پنهان سازی پژواک، طیف گسترده