بهنام حبیبی خانیانی - پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، تهران
احمد معینی - گروه اصلاح نباتات، دانشگاه تربیت مدرس
سید عباس شجاع الساداتی - گروه بیوتکنولوژی، دانشگاه تربیت مدرس

کلزا (Brassica napus L.) یکی از گیاهان مهم جهت تولید روغن نباتی است. روشهای مهم اصلاحی برای این گیاه، روش تود های و روش شجر های است که مستلزم وقت و هزینه بالایی است که در این بین تولید گیاهان هاپلوئید و دابل هاپلوئید در پیشبرد کارهای اصلاحی بسیار مهم است. مؤثرترین روش جهت تولید گیاهان هاپلوئید روش کشت میکروسپورهای ایزوله و باززایی گیاهچه های هاپلوئید از آنهاست. در این تحقیق سعی بر این است تا شرایط برای باززایی گیاهچه های هاپلوئید از میکروسپورها بهینه گردد. بدین منظور 3 آزمایش مستقل در مرحله باززایی طراحی گردید. در آزمایش اول تاثیر تیمار سرمایی 4c در مدتهای مختلف بر میزان باززایی نرمال گیاهچه ها مورد بررسی قرار گرفته که پیش تیمار 7 روز در 4 درجه سانتیگراد پس از انتقال جنین ها به محیط باززایی، بیشترین میزان باززایی نرمال ( 61 %) را نشان داد. در آزمایش دوم تاثیر مقادیر مختلف زغال فعال در محیط باززایی بررسی شد که تیمار حاوی 0/125g/l زغال فعال در محیط ;شت با میزان باززایی 40% بهترین نتیجه را داشت. در آزمایش سوم نیز تأثیر جامد یا مایع بودن محیط کشت باززایی مورد بررسی قرار گرفت که تیمار شاهد که همان محیط کشت جامد B5 حاوی 8% آگار بود نسبت به سایر تیمارها باززایی بهتری را نشان داد.

کلزا، باززایی، تیمار سرمایی، زغال فعال