رحمان شریفی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران

بررسی شناخت، کنترل و با جلوگیری از فرسایش به دلیل نقش بسیار حساس و تاثیرگذار آن در زمینه های مختلف بویژه در موضوع رسوبزایی و کاهش عناصر مختلف موجود در خاک، دارای اهمیت و ضرورت ویژه ای است. در پژوهش حاضر با استفاده از عکسهای هوایی نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی و عملیات صحرایی، نقشه زمین شناسی منطقه تهیه شده است که از نظر زمین شناسی عمده ترین واحدها و سازندهای اصلی آن از قدیم به جدید شامل سازند سلطانیه، باروت، زاگون، لالون، میلاد، جیرود، مبارک،الیکا، شمشک، دلیچای، لار، فجن، زیارت، سنگهای آتشفشانی اتوسن، سنگهای مارنی و توفی اتوسن، کرج، قم، قرمز پایین و بالایی، کنگلومرای ننوژن ، نهشته های آبرفتی قدیم و جدید و ... با لیتولوژی های مختلف می باشد. در مرحله بعدی مساحت هر یک از واحدها و سازندهای زمین شناسی از نظر لیتولوژی و بر مبنای جدول طبقه بندی سنگها از نظر مقاومت در برابر فرسایش ، رده های فرسایش به صورت رده فرسایش پذیری ناچیز، خیلی کم، کم، متوسط، نسبتا زیاد و زیاد تعیین شد. نتایج نشان می دهد که حدود 4/8 درصد منطقه دارای ضریب سختی 15-10 و فرسایش پذیری ناچیز، 12/3 درصد دارای ضریب سختی 8-10 و فرسایش پذیری کم، 3/6 درصد دارای ضریب سختی6-8 و فرسایش پذیری کم، 7درصد دارای ضریب سختی 4-6 و فرسایش پذیری متوسط، 4/2 درصد دارای ضریب سختی 2-4 و فرسایش پذیری نسبتا زیاد.68/1 درصد دارای ضریب سختی 0-2 و فرسایش پذیری زیاد می باشد که در مجموع بیشتر از 70 درصد منطقه با لیتولوژی شیل، ماسه سنگ همراه با آهک و مارن و رسوبات آبرفتی عهد حاضر دارای فرسایش پذیری بالایی است.

فرسایش ، طبقه بندی ، زمین شناسی ، جدول دیاکونوف ، شمال غرب دامغان