افشین فاضلی فارسانی - گروه مهندسی سیستم های اقتصادی اجتماعی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی دهاقان
امیر هرتمنی - گروه مهندسی سیستم های اقتصادی اجتماعی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی دهاقان

تولید در بخش کشاورزی با طیف گسترده ای از خطرها و حوادث طبیعی و غیر طبیعی روبروست،کارو فعالیت در بخش کشاورزی فعالیتی پرمخاطره و همراه با ریسک است. در فعالیت های زراعی، کشاورز باید یک بازی را درمقابل طبیعت انجام دهد یک بازی دو نفره که در آن فقط کشاورز حق انتخاب دارد، و طرف دیگر بازی طبیعت، که به صورت تصادفی و نه از روی عمد، تصمیم یک کشاورز را در انتخاب برنامه مالی مزرعه اش بی اثر می کند. در این بازی کشاورز تلاش می کند با اتخاذ یک استراتژی کشت ترکیبی از محصولات زراعی مختلف ثباتی در درآمد کسب شده خود ایجاد نمایدوطبیعت ناخواسته در سال های زراعی متفاوت با ایجاد شرایط آبو هوایی متفاوت کشاورز رادر رسیدن به اهداف خود دچار مخاطره می نماید.در این پزوهش44 الگوی کشت اجرا شده است در مجموع با توجه به درآمد مورد انتظار فرضی میزان سطح زیر کشت بهینه از محصولات زراعی مختلف مورد محاسبه قرار گرفته که براین اساس کشاورز می تواند الگوی کشت مورد نظر خود را انتخاب نماید. داده های مورداستفاده شامل سری زمانی ارزش تولید ناخالص محصولات مورد بررسی برای دوره 1392-1380 است که از سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان،FAO و آمار نامه وزارت جهاد کشاورزی جمع آوری گردیده است . در این مطالعه تحلیل داده ها با استفاده از معیار تصمیم گیری والد در نظریه بازی انجام گرفته است تا میزان بالاترین درآمد انتظاری تعیین گردد. مدل نظریه بازی برای گروه محصولات استراتژیک استان شامل غلات (گندم، جو ،شلتوک و ذرت دانه ای) حبوبات(نخود و عدس) نباتات علوفه ای(یونجه و ذرت علوفه ای) سبزیجات(سیب زمینی و پیاز) استفاده شده است. یافته های این الگو نشان می دهددر هیچ یک از مدل ها گندم ،جو، ذرت دانه ای، نخود، سیب زمینی، یونجه و ذرت علوفه ای در الگوی کشت پیشنهاد نشده است. همچنین بیشترین سطح زیرکشت مربوط به عدس و پیاز می باشد. کشت شلتوک و عدس بترتیب بابالاترین و پایین ترین درامد مورد انتظار به عنوان خطرپذیرترین و کم خطرترین محصولات منطقه مورد مطالعه می باشند. براساس این تحقیق الگوی بهینه کشت محصولات مختلف توسط کشاورز با رویکرد حداکثر درامدانتظاری مورد بررسی قرار می گیرد.

نظریه بازی، محصولات زراعی استراتژیک، برنامه ریزی کشت، استان اصفهان