مصطفی هداوند میرزایی - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور پاکدشت، تهران

احداث شهرهای جدید با هدف ساختار فضایی، کاربری بهینه منابع طبیعی، مهار ابعاد تمرکزگرایی جمعیت در شهرها و آمایش سرزمین در نظام زیستی کشور صورت می گیرد. شهرهای جدید بهعنوان یک تجربه در نظام شهرنشینی ایران مطرح هستند. شهرهایی که در ابتدا با هدف حل مسائل و مشکلات شهری ایران مطرح شدند، ولی با گذشت زمان اغلب آن ها دچارشکست شدند. بررسی شهرهای جدید در ایران حاکی از عدم موفقیت در ایجاد فضاهای شهری با رویکرد ایرانی- اسلامی مطلوب است. این گونه شهرها که تنها در پی پاسخ به نیاز سکونت سرریز جمعیت کلان شهرها شکل گرفته اند، از مناظر و فضاهایی با نشانه های ایرانی- اسلامی که تاثیرات قابل توجهی در بازیابی هویت شهروندان دارند، بیبهره اند. مقاله حاضر با مروری بر مفهوم منظر و فضای شهر پرند و مولفههای ایرانی- اسلامی موثر بر آن، تلاشی است برای پاسخگویی به این سؤال که در منظر و فضای شهر جدید پرند چه مقدار به نشانه های ایرانی- اسلامی تأکید شده است؟ با توجه به ماهیت داده ها، از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعه شهر جدید پرند، حاکی از آن است که در ساختار و فضای این شهر بیش از آنکه به هویت ایرانی- اسلامی توجه شود سعی در تجمیع و بلند مرتبه سازی ساختمانها بوده و توجه چندانی به هویت ایرانی- اسلامی نگردیده است، و این تناقض در معماری شهر جدید پرند، باعث بوجود آمدن منظر و فضای ملالآور، بیروح و فاقد تحرک و پویایی برای ساکنین این شهر شده است.

شهرهای جدید، منظر و فضا، ایرانی- اسلامی، شهر پرند