محمود عزیززاده - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی صنعتی مازندران، بابل، ایران.
سیدعلی سیدیان - دکترای معماری، استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران، بابل، ایران
بهرام عنایتی - دکترای معماری و شهرسازی، استاد مدعو دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

کشور ایران به دلیل وسعت زیاد و قرارگیری بر روی کمربند زلزله خیز آلپاین یا آلپ به هیمالیا قرار دارد و همواره، تحت تاثیر انواع سوانح بوده و زمین لرزه های ویرانگری را تجربه کرده است. در این بین اهمیت و ضرورت پرداختن به موضوع زلزله و آثار ویرانگر آن، همواره به عنوان یک چالش بزرگ پیش روی جوامع انسانی قرار داشته و پیامد های ناشی از آن؛ تخریب بافت های مسکونی شهری و روستایی، بی خانمانی تعداد زیادی از مردم و چگونگی اسکان آسیب دیدگان را نمی توان نادیده گرفت. از جمله مشکلات عمده این گونه حوادث غیر مترقبه، تامین مکان های مناسب جهت اسکان آسیب دیدگان می باشد. پژوهش حاضر سعی دارد؛ ضمن بررسی نحوه اسکان عشایر ایلات مناطق مختلف ایران، هم چون؛ عشایر دشت مغان)شاهسون(، عشایر ترکمن و عشایر قشقایی از لحاظ ساختار فرمی و سازه ای مسکن بومی، به ارائه الگویی جهت برنامه ریزی اسکان موقت پس از زلزله با استفاده از تلفیق سیستم های نوین سازه ای و سازه های مسکن بومی عشایر ایران پرداخته و در نهایت مناسب ترین شیوه اجرایی را در جهت اسکان موقت، برای افراد آسیب دیده فراهم آورد. با توجه به این که مشکلات بی شماری در اسکان موقت آسیب دیدگان بعد از وقوع چنین حوادث غیر مترقبه ای به وجود می آید، می توان با برنامه ریزی طرح های اسکان کوتاه مدت و تلفیق آن با روش های نوین سازه ای و معماری مسکن عشایر، منطبق بر اصول و استانداردهای بین المللی به نحوه چشمگیری از مشکلات احتمالی ناشی از بحران(زلزله) کاست. تلفیق معماری بومی سنتی اسکان عشایر ایران و سیستم های نوین سازه ای می تواند، بستر مناسبی را در آغاز فصلی جدید در جهت اسکان موقت آسیب دیدگان در شرایط بحران(زلزله) فراهم آورد. این پژوهش در چارچوب روش تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی و مطالعه موردی، ابتدا انواع رویکرد های سازه ای مرتبط با اسکان موقت و سپس مسکن بومی عشایر ایران را در جداول گونه شناسی با بیان نمونه هایی، مورد بررسی و تحلیل قرار داده و با توجه به ویژگی های بارز هر روش، راهکارهایی اجرایی اسکان موقت را در شرایط بحران(زلزله)پیشنهاد می کند. بهره گیری از توصیه ها و راهکارهای ارائه شده در این مقاله می تواند، زمینه استفاده گسترده از چنین سیستم های را در بخش های اسکان موقت فراهم سازد.

معماری، سازه های نوین، زلزله، اسکان موقت، مسکن بومی محلی، عشایر