کتایون وکیلیان - دانشگاه علوم پزشکی شاهرود- دانشجوی دکتری بهداشت باروری.
اکرم رنجبر - دانشگاه علوم پزشکی اراک- دانشکده پیراپزشکی- استادیار فارماکولوژی
مهتاب عطارها - دانشگاه علوم پزشکی اراک- دانشکده پرستاری مامایی - عضوهیأت علمی

مقدمه:. پراکسیداسیون لیپید یک پدیده طبیعی است که به طور مداوم در سطوح پایین در بدن تولید می شود با این حال اگر توسط دفاع آنتی اکسیدانی کنترل نشوند، این واکنش های پراکسیداسیونی می تواند برای سلو ل ها و غشای آن ها سمی باشد. به نظر می رسد حاملگی و زایمان با استرس اکسیداتیو همراه باشد. لذا این تحقیق با هدف بررسی شاخص های استرس اکسیداتیو در بارداری و زایمان انجام شده است.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی دو گروه 60 نفره از زنان باردار و زنان زایمان کرده انتخاب و پس از تکمیل فرم رضایت آگاهانه 5 خون جهت محاسبه شاخص های اکسیداتیو از آنان گرفته شد. در گروه زنان باردار در هفته 40-38 بارداری و در گروه دوم در اتاق زایمان، در طی مرحله دوم زایمان و دیلاتاسیون کامل خونگیری انجام شده است. معیارهای ورود شامل: عدم عارضه حاد و مزمن حاملگی، زایمان اول و حاملگی تک قلو بود. بلافاصله پس از خروج جنین و مراقبت های اولیه، از خون بند ناف نوزادان مادران زایمان کرده 5 خون گرفته شد. نتایج: میانگین سنی در گروه زنان باردار 22/8±0/52 سال و در گروه دوم 1/8±21/4 سال می باشد. در این مطالعه میانگین لیپیدپراکسیدایون زمان زایمان 5/58nmol/l به طور معناداری بیشتر از دوران حاملگی 3/64nmol/l بوده و همچنین بین مقادیر لیپیدپراکسیدایون گروه های تیول و FRAP مادران با زایمان طبیعی و نوزادان همبستگی معنادار و مستقیمی وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که اختلاف آماری معناداری بین مقادیر پر اکسیداسیو لیپید در حاملگی و زایمان وجود دارد به طوری که پر اکسیداسیو لیپید در زایمان افزایش یافته است. از طرفی بین شاخص های استرس اکسیداتیو زایمان با مقادیر آن در خون نوزاد ارتباط معنادار وجود داشت. به نظر می رسد تقویت دفاع آنتی اکسیدان های مادران ضروری بوده و استفاده مادران از مکمل های آنتی اکسیدان در بارداری مفید باشد.

لیپید پراکسیداسیون، آنتی اکسیدان، گروه های تیول،FRAP، حاملگی، زایمان