نرجس گرایی - دانشجوی دکترای تخصصی آموزش و ارتقاء سلامت، گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
محمدحسین کاوه - دانشیار گروه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز

در دنیای اشباع شده از رسانه ها،آموزش سواد رسانه ای بهترین استراتژی به منظور حفاظت از کودکان و نوجوانان دربرابر اثرات مخرب رسانه ها می باشد. اگرچه نظریه ها نقشی هدایت کننده در تجزیه و تحلیل نیازها و بررسی رفتارهای گروه هدف ایفا میکنند، اما نظریه ی پذیرفته شده ای در رابطه با آموزش سواد رسانه ای وجود ندارد. مطالعه ی حاضر با بکارگیری اطلاعات حاصل ازیک کارآزمایی تصادفی شده به دنبال بررسی تاثیرات آموزش سواد رسانه ای با تاکید بر تبلیغات بازرگانی تلویزیون بر سازه های حاصله در دو گروه آزمایش ) 112 دانش آموز دختر( و شاهد ) 101 دانش آموز دختر( با استفاده از پرسشنامه خود ایفای معتبر و پایامورد بررسی قرار گرفت. نمرات میانگین دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با دانش آموزان گروه شاهد، در سازه های اصلی الگوی مذکور یعنی دانش ) پیش آزمون: 7 / 0، پس آزمون اول 21 / 4، پس آزمون دوم 27 / 3(، خودکارآمدی ) پیش آزمون 68 / 10 ، پس آزمون اول 46 / 13 ، پس آزمون دوم 05 / 13 (، هنجارهای درک شده ) پیش آزمون 21 / 23 ، پس آزون اول 23 / 24 ، پس آزموندوم 40 / 23 ( و قصد رفتاری ) 001 / 0 = p( نشان داد. در رابطه با سازه نگرش، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد علیرغم اینکه بعد از مداخله آموزشی در مرحله پس آزمون اول نگرش دانش آموزان نسبت به تبلیغات بهبود پیدا کرد ) از 08 / 5 ± 83 / 20 در مرحله پیش آزمون به 21 / 3 ± 01 / 22 ( در مرحله پس آزمون اول( اما در مرحله پس آزمون دوم میانگین نمرات دانش آموزان در این سازه کاهش یافت ) 71 / 2 ± 06 / 21 (. علی رغم حصول تعداد کمی نتایج پیش بینی نشده، این مطالعه نشان داد که رویکردهای نظریه محور در آموزش سواد رسانه ای به منظور ارتقاء این چنین آموزش هایی مفید هستند.

رسانه، آموزش سواد رسانه ای، تبلیغات بازرگانی تلویزیون، الگوی ادغام یافته ی رفتار