مبانی اندیشه های سیاسی مهدی بازرگان- با تأکید بر نسبت دین و سیاست

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: کنفرانس بین المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی
  • کد COI اختصاصی: HPSCONF01_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 2003
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حاتم قادری

استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

جلال حاجی زاده

دانشجوی دکتری اندیشه های سیاسی- دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

نظریات و دیدگاههای متنوعی از سوی اندیشمندان و متفکران مختلف در رابطه با نسبت دین و سیاست ارائه شده اند. برخی بر تداخل ایندو تاکید نموده و عده ای نیز اساساً این دو مقوله را جدا از هم دانسته اند. در ایران نیز برخی از اندیشمندان و به ویژه روشنفکران دینی رابطهاین دو را مورد بحث و بررسی قرار داده اند. هدف اصلی مقاله توصیفی- تحلیلی حاضر آن است که رابطه میان دین و سیاست را از دیدگاهاندیشه سیاسی مهدی بازرگان به عنوان یکی از سرآمدان روشنفکری دینی و نیز یکی از سیاستمداران سالهای اولیه انقلاب مورد بررسی قراردهد.در این راستا به منظور فهم چیستی مبانی و موازین اندیشه سیاسی و ایضاح وتبیین مؤلفه های برجسته و نظری آن ،از چارچوب نظریاسپریگنز نیز بهره گرفته می شود. بنابراین پرسش اصلی این است که چه نسبتی میان دین و سیاست در افکار و اندیشه های مهدی بازرگانوجود دارد. پاسخ مقدماتی این است که از دیدگاه این متفکر سیاسی ایرانی، دین بر سیاست ارجحیت کلى داشته، آن را سمت و سو داده اما بااین وجود دین به جزئیات سیاست ورود پیدا نمی کند .به همین جهت در مرحله دوم فکری خویش و آثار متأخرتر بر عدم ارتباط ضروری دینو سیاست نظر دارد و به نوعی حکومت اسلامی مبتنی بر نظام دینی را ممکن و مناسب نمی داند. به هر روی تبیین مبانی قوام بخش اندیشهسیاسی بازرگان در چارچوب اندیشه های دینی- نظری او، در این پژوهش نشان داده است که قرابتی آشکار و انداموار میان مباحث دینی ومقوله سیاست در اندیشه های او وجود دارد.با این حال به یک معنا،در نهایت امکان تأسیس یک نظام سیاسی را بر پایه نظام الهی-اسلامیمردود اعلام می کند و به جدایی دین و سیاست می رسد.

کلیدواژه ها

بازرگان،دین، سیاست ، حکومت، آخرت، اجتماع

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.