مریم دانشور - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
ثمینه کامل رحیمی - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران

برنامه راهبرد توسعه شهری که در چند سال اخیر توجه بسیاری از محافل علمی حرفهای ایران را به خود معطوف کرده است، ابزاری است که بهبود شرایط زندگی شهروندان را به عنوان هدف اصلی انتخاب کرده و مستقیماً مقوله کاهش فقر شهری را نشانه میرود. هدف اصلی این رویکرد تامین توسعه پایدار شهری از طریق ایجاد پتانسیل اجتماعی برای افزایش چشمانداز مشارکتی و اقدام همگانی است . براین اساس در مقاله حاضر، با استفاده از روش تطبیقی مورد محور، موضوع استفاده از رویکرد راهبردی در برنامهریزی شهر مشهد در قالب فرایند تهیه طرح توسعه و عمران شهر مشهد و برنامه راهبرد توسعهشهری مشهد با هدف شناسایی مشابهتها با تکیهبر 42 واحد تحلیل مورد بررسی قرار گرفته است . ابزار جمعآوری اطلاعات در تحقیق پیشرو مطالعه کتابخانهای بوده و نتایج حاصل بر پایه مشاهده مشارکتیمحققین مورد راستی آزمایی قرار گرفته است. نتیجه بررسیها مبین شباهت در فرایند تهیه برنامه راهبرد توسعه شهری و اقدامات انجامشده در قالب فرایند تهیه طرح توسعه و عمران شهر مشهد با رویکردراهبردی است. درحالیکه تجربه تهیه طرح توسعه و عمران شهر مشهد نشان داد که رویکرد عمده در نظام مدیریت و برنامهریزی شهری ایران متاثر از مکتب برنامهریزی کلاسیک بوده و در آن غالباً ابعاد توسعهفیزیکی بر ابعاد اجتماعی و اقتصادی شهروندی تقدم دارد. لذا به نظر میرسد هرگونه اقدام برنامه ریزی بهمنظور دستیابی به یافتههای جدید و کارآمد در حوزههای فقر شهری و جلب مشرارکت مردمی، نیازمند اصلاح در فرایندها و روششناسی انجام طرح خواهد بود.

طرح توسعه و عمران شهری، برنامه راهبرد توسعه شهری، روش تطبیقی، شهر مشهد