صادق پیوسته - دانشجوی دوره دکتری و مدرس مدعو دانشگاه علامه طباطبایی

پرسش اصلی مقاله حاضراین است که ایا میتوان بسط اندیشه ی فارابی را زمینه فکری مناسبی برای تشکیل جامعه ی مدنی و مردم سالاری درایران دانست ؟ پاسخ به این پرسش که به روش کتابخانه ای و با مرور پژوهشهای پیشین و بررسی برخی اثار و مقالاتی که درشرح و بسط و تبیین و نقد اثار فارابی نوشته شده اند جستجو وویژگیهای لازم برای توسعه ی نیروهای مدنی و تشکیل جامعه ی مدنی درمدینه ی فاضله فارابی بررسی شد نتیجه چنین بود که نمی توان بین شهرنیکوی فارابی و جامع مدنی مطلوب مردم سالار ارتباطی دید زیرا درموارد مختلف تفاوت نگاه فارابی درمدینه ی فاضله با جامعه مدنی یافت شد فروکاستن سیاست به حاکمیت و ندیدن قدرت نهادهای اجتماعی اصالت دادن به حقیقت درفرم علقانی یونانی و محتوای دینی و اصالت ندادن به انتخاب مردمی نگاه ارزشی و نه ابزاری فارابی به نظریه رویکرد روانشناختی به فرد حاکم و کم تاثیرتر دانستن نوع حکومت جداسازی فرد فلسفی و مدنی وابسته دیدن سعادت جامعه به رابطه فرازمینی حاکم و مواردی ازاین دست مارا به نبود رابطه ی مثبت بین اندیشه های فارابی و جامعه مدنی رهنمون شد

جامعه ی مدنی ، مردم سالاری ، فارابی ، مدینه ی فاضله ، فرد