وحید عزیزنژاد - دانشگاه کاشان دانشگاه فنی مهندسی گروه مهندسی شیمی
کاوه رضایی - دانشگاه کاشان دانشگاه فنی مهندسی گروه مهندسی شیمی
علی چنانی - دانشگاه کاشان دانشگاه فنی مهندسی گروه مهندسی شیمی
محمدرضا مزدیان فرد - دانشگاه کاشان دانشگاه فنی مهندسی گروه مهندسی شیمی

از دیرباز معمولا لزوم ارتقاء ایمنی زمانی احساس میشد که فقدان ایمنی منجر به وقوع شرایطی با پیامدهای ناگوار اجتماعی یا اقتصادی میگردید. معمولا در پی شوک وقوع یک حادثه، مدیریت تاسیسات صنعتی و سیستمهای تکنولوژیک، تصمیم به ریشهیابی عوامل به وجودآورنده شرایط ناگوار مذکور میکند. چنانچه این ارزیابیها به درستی انجام نشوند ریشههای فعال به وجود آورنده حوادث بدون تغییر درسیستم باقی میمانند و در فرصتهای دیگر و در ترکیب با شرایط خاص بهرهبرداری، خرابیهای سخت افزاری، خطاهای انسانی و نقایص سازمانی به شکل یک حادثه دیگر سر بیرون میآورد [1] . نگرش سنتی به ایمنی عکس العملی است یعنی تا هنگامی که حوادث رخ ندهند مدیران به فکر یافتن اشکالات و رفع آنها بر نمیآیند [2] . همچنین باید خاطرنشان نمود که هیچ شرکت و کارخانه ای بدون هدف سودآوریتاسیس نمیگردد. امروزه همین هدف سود بیشتر و برنده شدن در میدان رقابت با همکاران، مهمترین عامل ایجاد انگیزه در مدیران کارخانجات برای توجه کافی به مسائل ایمنی تلقی میگردد. دلیل این نکته، میزان ضرر و زیانی است که صنایع در اثر حوادث متحمل میگردند. خسارت بیش از حد قابل انتظار موجب عقب ماندن در میدان رقابت میگردد. مثلا در کشور آمریکا تنها در سال 1991 ، خسارت ناشی از حوادث صنایع، برابر63/5 میلیارد دلار برآورد شده است ارزیابی ریسک در صنایع شیمیایی روشی برای مدیریت بهتر و کارآمدتر ایمنی فرآیند است در این ارزیابی میزان ریسک تخمین زده میشود و در خصوص قابل تحمل بودن ریسک تصمیمگیری میگردد. شکل شماره 1 مراحل مختلف ارزیابی ریسک را نشان میدهد