رضا سبحانیان - فوق لیسانس مهندسی عمران گرایش سازه، فارغ التحصیل دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر
مهدی نوری - دکترای مهندسی عمران گرایش سازه، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر

ساختمان های نامنظم قسمت اعظمی از ساختمان های موجود در مناطق شهری را تشکیل می دهند. یکی از متداول ترین نامنظمی موجود در سازه های شهری، نامنظمی در جرم ارتفاعی است. در واقع با تغییر ناگهانی در جرم طبقات مجاور، اثر مشارکت مود های بالاتر افزایش یافته و پاسخ سازه در موارد گوناگون به پریود های ارتعاش مودهای بالاتر نیز بستگی می یابد. این مسئله، اهمیت نیاز به بررسی بی نظمی جرمی در ارتفاع سازه و تاثیر آن بر پاسخ سازه را مشخص می کند. هدف اصلی این تحقیق ایجاد درک مناسب و بهتر از رفتار لرزه ای ساختمان های فولادی نامنظم در ارتفاع می باشد. که این هدف با استفاده از دسته بندی تاثیر نامنظمی در ارتفاع در رفتار لرزه ای ساختمان ها دنبال شده است. برای بررسی اثرات نامنظمی جرمی در ارتفاع سازه، 18 حالت مختلف نامنظمی بر روی یک مدل 20 طبقه سه بعدی با اعمال نسبت های تغییرات جرم برابر با 150 و 300 درصد در 25، 50 و 75 درصد ارتفاع سازه ایجاد گردید. این تغییرات با اعمال عقب نشستگی در سازه در سه حالت عقب نشستگی از چهار طرف ، سه طرف و دو طرف در نظر گرفته شده است. نتایج بررسی مدلهای ایجاد شده براساس روش پوش آور نشان می دهند گرچه تراز عملکردی و مقاومتی سازه های طراحی شده به روش استاندارد 2800 نسبتاً بالا می باشد، ولی ایجاد نامنظمی در هر تراز سازه باعث رفتار غیریکنواخت سازه نه فقط در محل ایجاد نامنظمی بلکه در کلیه طبقات سازه می شود، در نتیجه تغییر در هر تراز سازه ای مستلزم بررسی سایر طبقات سازه نیز می باشد. بنابراین حذف دهانه های یک یا چند قاب سازه که قبلا بصورت منظم طراحی شده است بدون طراحی مجدد کل سازه مسلما خالی از اشکال نخواهد بود.

سازه ، زلزله ، نامنظمی در ارتفاع ، سطح عملکرد ، عملکرد لرزه ای ،