مرتضی تهامی - عضوعیئت علمی دانشگاه خوارزمی،فرهنگ و زبان های باستانی

فرهنگ انسجام بخش،وحدت دهنده و ایجادکننده وفاق و سازگاری اجتماعی است. فرهنگ هر چه بیشتر با فطرت انسانی تطبیق یابد ،قوی تر،پایدارتر و اثرگذارتر خواهد بود.فرهنگ عامل سازگاری انسان با خالق و نظام هستی و سازگاری با محیط است. اساسا معیار سنجش پیشرفت یک جامعه فرهنگ آن جامعه است ،فرهنگ روش زندگی است. سطح آگاهی ،دانش،بزرگ منشی سنجیدگی و.. از مقولات فرهنگی است.با توجه به اهمیت و نقش کلیدی فرهنگ هدف این است که بررسی شود آیا فرهنگ ایرانی فرهنگ همگرا است اگر همگرا است ویژگی ها و خصوصیات آن چیست،عناصر مهم فرهنگ ایرانی که ماهیت همگرایی دارند کدامند. عناصر تشکیل دهنده فرهنگ ایرانی دوبعد ملی و دینی دارند.رواج نیکی وخیر و مبارزه با شر و بدی،دوری از خباثت و خونریزی،تساهل وتسامح ،برگزاری آیین ها(از جمله نوروز)،یکتاپرستی، از مقوله های فرهنگی تاریخ کهن ایران است.با ورود اسلام به ایران،ایرانیان روح یکتاپرستی و اخلاقی گذشته خود را دراسلام در جایگاه عالیتر و والاتری دیدند از اینرو باعشق و علاقه دین اسلام را پذیرفتند و سعی کردند دین را با همه جامعیت آن در ابعاد:عقلانی،اجتماعی،اخلاقی وسیاسی پیاده کنند. ،اسلام از ظلم وستم منع نموده و همه را به وحدت،با محوریت توحید دعوت می کند. در اسلام هیچ کس بر دیگری برتری ندارد معیار برتری در اسلام تقوی است، بنابراین دین اسلام ماهیت همگرایی و دعوت مردم به وحدت دارد..ایرانیان که بر مذهب شیعه هستند پارامترهای مهمی در زندگی برمبنای دین دارند که عامل همگرایی جامعه است از جمله جایگاه ونقش امامت،شهادت ها و ولادت های ائمه اطهار،محرم وصفر،به ویژه واقعه عاشورا،ماه رمضان و سایر مناسبت ها.بر این اساس،عناصر فرهنگی ایران که ماهیت همگرایی دارند اینگونه است: دین اسلام،زبان و ادبیات فارسی،عرفان اسلامی،آداب و سنن و رسوم شامل (نوروز،شب یلدا،چهارشنبه سوری و..)هنر و معماری وفرهنگ های محلی اقوام ایرانی. نتیجه ای که از بررسی عناصر فرهنگ ایرانی بدست آمد اینکه این عناصر ماهیت معنوی و اخلاقی دارند؛دیگر اینکه تفکر ایرانی محمل وماوایی دارد لذا انس و همدلی ایجاد می کند وهمدلی هم عامل همگرایی است. از این رو فرهنگ ایرانی در گذر زمان عامل پیوستگی و همبستگی جامعه بوده است

فرهنگ، همگرایی، دین،هنر، عرفان، زبان فارسی، نوروز