منصور ابوالقاسمی - دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات آب

پهنه بندی سیل بمعنای تعیین محدوده و کستره سیل در طول رودخانه می‌باشد. بدین منظور با انتخاب سیلاب با دوره برگشت و یا دبی بیشینه معین ترازهای سطح آب در مقاطع عرضی مختلف رودخانه که معادل با رقوم حداکثر سیل می باشد محاسبه می گردند. با اتصال این نقاط بر روی نقشه های توپوگرافی در تراز مربوطه، پهنه و نواحی پخش سیلاب به ازای آن سیل بدست می آید. در نواحی پست و دشتی محدوده سیل گیر رودخانه می تواند گستره وسیعی را زیر پوشش ببرد که عمده فعالیت های و حضور انسانها در این محدوده متمرکز می باشد. بدیهی است با بروز سیلاب، خسارت جانی و مالی متوجه جوامع انسانی مگردد و ضرورت خواهد داشت اقدامات سازه ای و غیر سازه ای برای کاهش این خسارت صورت پذیرد. برای تعیین پهنه سیل دو روش تجربی و محاسبات عددی وجود دارد که استفاده از هر یک از این روشها به دقت مورد انتظار حجم اطلاعات قابل دسترس و اعتبار تخصیصی برای تهیه آن وابسته خواهد بود. در این مقاله با تکیه بر ابزار پیشرفته مدلهای ریاضی هیدرولیکی و معرفی شرایط ویژه هیدرولیک سیل و نیز به محدودیت های آنها پرداخته شده است.

سیلاب ، پهنه بندی ، مدلهای ریاضی ، جریان دائمی و غیر دائمی