کیان گرجستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران – خاک و پی، دانشگاه فردوسی مشهد
علی اخترپور - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه فردوسی مشهد
سعید ابریشمی - استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه فردوسی مشهد

بسیاری از پروژه های عمرانی در حین ساخت و یا در طول دوره بهره برداری در اعماق مختلف با تغییر شرایط رطوبتی نظیر بارندگی، ترکیدگیلوله های آب و فاضلاب، نشت از چاه های جاذب یا بالا آمدن سطح آب زیرزمینی مواجه می شوند و امکان اشباع شدن خاک و درنتیجه کاهشمقاومت برشی آن فراهم می آید. با این وجود اثرات افزایش رطوبت در مطالعات ژئوتکنیک اغلب لحاظ نمی شود؛ بدین معنا که در آزمایشگاههای ژئوتکنیک آزمایش های تعیین مقاومت برشی بر روی نمونه هایی با رطوبت طبیعی صورت می گیرد و بالطبع نتایجی به دور از واقعیت حاصلمی شود. از اینرو در این تحقیق، خاک ریزدانه مشهد در حالت اشباع تحت شرایط تحکیم یافته زهکشی شده توسط دستگاه برش مستقیم موردآزمایش قرار گرفته و نشست حاصل از تحکیم خاک، رفتار تنش – کرنش، تغییر حجم نمونه در حین برش و پارامترهای مقاومت برشی خاکتحت وزن مخصوص های خشک اولیه 1/632، 1/728 و 1.824 گرم بر سانتیمتر مکعب بررسی گردیده اند. نتایج حاصل شده نشان می دهد که افزایش درصد رطوبت تأثیر قابل توجهی بر کاهش چسبندگی مؤثر خاک داشته است. همچنین با افزایش وزن مخصوص خشک اولیه و نزدیکشدن به درصد تراکم بیشینه پارامترهای مقاومت برشی بهبود یافته، افزایش سختی، ترد شدگی و رفتار اتساعی در خاک مشاهده گردیده است.

خاک اشباع، مقاومت برشی، دستگاه برش مستقیم، تحکیم، سختی