مهدی پورقاسم - کارشناسی ارشد بیوسیستماتیک ، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان لنجان
علی خلج - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

فرهنگ ، توانایی ها و عادتهای بدست آمده بوسیله بشر تعریف شده است . در حقیقت فرهنگ عبارت است از : تمام رسوم ، هنر ها ، علوم ، مذهب و رفتار سیاسی به عنوان اجزاء بهم پیوسته ای که یک کل را تشکیل می دهد و متمایز کردن جامعه ای از جامعه دیگر را امکان پذیر می کند . به کارگیری ابزارهای فرهنگی برای فراهم کردن تغییر در دانش ، ارزش ها ، رفتار و بطور کلی شیوه زندگی اجتناب ناپذیر است . محیط زیست سامانه ای تعریف می شود که انسان ، طبیعت و فرهنگ عنصرهای تشکیل دهنده آن می باشد . بنابراین تغییر نگرش و رفتار جامعه در رابطه با ارزش و اهمیت محیط زیست برای ادامه حیات بشری امری ضروری است . جهت نیل به توسعه فرهنگ زیست محیطی راهکارهای ذیل را در پیشرو داریم : آموزش های همگانی در کلیه سطوح سنی ، آموزش های تخصصی زیست محیطی ، تشویق عوامل فعال در امر حفاظت از محیط زیست ، سیاست گذاری و بستر سازی مناسب ، گسترش تحقیقات زیست محیطی ، حمایت از تشکل های غیردولتی زیست محیطی ، وضع قوانین و مقررات محکم برای حفظ محیط زیست ، اعمال نظارت و مجازات صنایع و افراد آلاینده ، استفاده از وسایل ارتباط جمعی مانند تلویزیون و رادیو و مطبوعات در آگاهی دادن به عامه مردم ، زنده نمودن باورها و آداب و رسوم زیست محیطی گذشتگان و در نهایت بوجود آوردن رسوم جدید در رابطه با حفظ محیط زیست منطبق با شرایط اجتماعی و فرهنگی . نکته قابل توجه این است که برای اینکه یک آموزه بصورت فرهنگی در آید ، باید در یک فرآیند مستمر و پایدار نهادینه شود . سرآغاز هر تحولی در جامعه ، بطور عمده مسئولان آن جامعه می باشند . مسئولان جامعه باید ابتدا توجیه شده و آموزش های لازم در زمینه محیط زیست را کسب کنند و پس از آن است که عملکرد آنان می تواند منجر به تزریق روح حفاظت از محیط زیست در کل جامعه شده و حرکتی پر شور در این زمینه ایجاد کند . این نکته روشن است که توسعه منجر به آلودگی و تخریب محیط زیست ، هرگز پایدار نخواهد سرآغاز هر تحولی در جامعه ، بطور عمده مسئولان آن جامعه می باشند . مسئولان جامعه باید ابتدا توجیه شده و آموزش های لازم در زمینه محیط زیست را کسب کنند و پس از آن است که عملکرد آنان می تواند منجر به تزریق روح حفاظت از محیط زیست در کل جامعه شده و حرکتی پر شور در این زمینه ایجاد کند . این نکته روشن است که توسعه منجر به آلودگی و تخریب محیط زیست ، هرگز پایدار نخواهد

فرهنگ ، محیط زیست ، توسعه پایدار