جمشید بهین - گروه مهندسی شیمی، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه رازی، باغ ابریشم، کرم
غلامرضا سلطانیان - گروه مهندسی شیمی، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه رازی، باغ ابریشم، کرم

پراکسید هیدروژن ماده ارزشمندی است که در تهیه ترکیبات آلی و غیرآلی، در صنایع نساجی جهت رنگبری الیاف نخی و در صنایع خمیر و کاغذ به عنوان ماده سفیدکننده خمیر استفاده می شود . همچنین به عنوان ماده اکسید کننده زیست سازگاز جهت کنترل آلودگی و تصفیه آب، فاضلاب، هوا و خاک مورد استفاده قرار می گیرد . این ماده پس از تجزیه، به آب و اکسیژن تبدیل می گردد و هیچ آلودگی برای محیط زیست ندارد . به منظور تامین بازار داخلی و جلوگیری از واردات این ماده از خارج کشور و نیز کسب فناوری تولید، ساخت واحد نیمه صنعتی در شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی ( مرکز اراک ) انجام گردید . در این فناوری، پراکسید هیدروژن در واکنش اکسیداسیون مستقیم ایزوپروپیل الکل با اکسیژن هوا تولید می شود . در تحقیق حاضر سینتیک واکنش اکسیداسیون ایزوپروپیل الکل مورد مطالعه قرار گرفت . در واکنش اکسیداسیون، با گذشت زمان، به دلیل تشکیل محصول جانبی اسید استیک، مقداری از پراکسید هیدروژن تولیدی تجزیه گردیده و بازده تولید آن کاهش می یابد . در ادامه مطالعات انجام شده توسط کونوگی در تعیین ثابت های سرعت واکنش، مفهوم بازده f برای بیان اثر تولید اسید استیک و توجیه کاهش بازده تولید با گذشت زمان تعریف و در ثابت های معادلات سرعت وارد شد . ثابت های معادلات با استفاده از نتایج تجربی کونوگی به صورت روابط آرنیوسی استخراج و اصلاح گردید . معادلات سرعت در شبیه سازی دقیق راکتور مربوطه در مقیاس نیمه صنعتی از اهمیت شایانی برخوردار است . ثابت های بدست آمده علاوه بر دما، تابعی از زمان نیز بوده و بصورت زیر بدست آمدند . [فرمول در متن اصلی] با بکارگیری این ثوابت در معادلات سرعت، کاهش میزان تولید پراکسید هیدروژن بدلیل تجزیه آن، با خطای بسیار اندکی توجیه شده است

پراکسید هیدروژن، ایزوپروپیل الکل، اسید استیک، سرعت واکنش، اکسیداسیون