عاطفه مهدی زاده - گروه شیمی، دانشگاه پیام نور صندوق پستی 3697-19395 تهران، ایران
مریم سلیمی زاده - مرکز سنجش آلودگی محیط زیست هرمزگان

در این پژوهش از استخراج مرحله ای جهت متمایز کردن اشکال مختلف عناصر در رسوب استفاده شده است. قدرت استخراج از مرحله ای به مرحله بعد افزایش یافته و در نهایت به استخراج کننده های بسیار قوی و شدیدا اسیدی می رسد که قادر به تخریب شبکه بلوری کانی ها می باشند. میزان فلزات سنگین سرب و روی در رسوبات سواحل غربی بندرعباس شامل اسکله های شهیدرجایی و فولاد بندرعباس با روش استخراج مرحله Tessier استخراج و توسط روش طیف سنجی جذب اتمی مورد سنجش قرار گرفته و در نهایت توزیع فلزات در اشکال کربناتی، پیوند شده با اکسیدهای آهن و منگنز، پیوند شده با فاز آلی و بخش موجود در ساختارهای کریستالی بررسی و گزارش شده است. برای انجام آزمایشات، نمونه ها از عمق 0-20 سانتی متری رسوبات بستر و با استفاده از رسوب گیر سطحی نمونه برداری شد. درکل بالا بودن نسبی غلظت فلزات در بخش وابسته به مواد معدنی حاکی از آن است که غلظت فلزات در این رسوبات مربوط به شرایط طبیعی و زمین شناسی بوده و از سمیت کمی برخوردار می باشند. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که بخش قابل دسترس فلزات در سواحل اسکله شهید رجایی و اسکله فولاد نسبت کمتری ازغلظت کلی فلزات روی و سرب را به خود اختصاص می دهند. درصد بخش قابل دسترس فلز روی در اسکله شهید رجایی و اسکله فولاد نسبت به کل فلز مورد بررسی به ترتیب 37/84 و 46/54 و برای فلز سرب 61/16 و 54/2 سنجش شد. ترتیب توزیع شکل های شیمیایی در مناطق مورد بررسی بدین صورت بوده است: پایدار> آلی > تبادلی > کربناتی > قابل احیا.

استخراج مرحله ای، روش Tessier، روی، سرب، بندرعباس