منیژه عاملی - عضو هیات علمی دانشگاه زنجان

علم اخلاق به عنوان بخشی از حکمت، از دیربار مورد توجه حکما و فلاسفه بوده است. برای شناخت چیستی علم اخلاق، شناخت معنا و مفهوم اخلاق و علم اخلاق لازم می نماید. در لغت کلمه اخلاق به معنای طبیعت ، مزاج ، عادت و خوی آمده است و همچنین مقایسه واژه اخلاق در زبان های دیگر نیز پرتوی است برای فهم بیشتر مفهوم آن. نیز بررسی تعاریف اخلاق زمینه آشنایی با علم اخلاق را فراهم می آورد. الفاظ و تعابیری که در کلام عالمان اخلاق برای این علم آمده است، نشان دهنده دیدگاه صاحب آن تعبیر بوده که با مفهوم این دانش ارتباط دارد. اما تعاریف دانشمندان از علم اخلاق بیانگر تصاویر عمده ای از چیستی این دانش است؛ برخی علم اخلاق را صرفاً علم بررسی و تعیین ارزش و اعمال انسانی بر حسب اصول اخلاقی می دانند و از نگاه برخی دیگر آن علمی است که به این که نفس انسانی چگونه خلقی اکتساب تواند کرد می پردازد و جملگی احوال و افعالی که به اراده او از او صادر می شود جمیل و محمود بود. در این نوشتار به دنبال تحلیل چیستی علم اخلاق از طریق بیان هدف یا اهداف آن هستیم و انتظار داریم بر اساس ملاکی که به ما می دهد بتواند جدول فضایل و رذایل را برای سنجش اعمال انسان ترسیم کند. همچنین مقایسه علم اخلاق و فلسفه اخلاق به نظریه پردازی اخلاق و روشن نمودن مفاهیم مورد نیاز در اخلاق و قضاوت های اخلاقی کمک می کند.

اخلاق، مفهوم شناسی، معناشناسی، فضایل و رذایل، علم اخلاق