بازآفرینی مفهوم محله در شهرهای سنتی ایران بر اساس اصول نوشهرسازی

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: همایش ملی بافت های فرسوده و تاریخی شهری: چالش ها و راهکارها
  • کد COI اختصاصی: BAFTEFARSOODE01_060
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1732
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اطهر کدیور

کارشناس ارشد شهرسازی دانشگاه آزاد یزد،مسئول مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری شهرداری فومن

حسین کلانتری خلیل اباد

دانشیار و عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی

حسین حاتمی نژاد

عضو هیئت علمی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران

چکیده

پیدایش مفاهیمی چون محله و چگونگی زندگی جمعی مردم ریشه در رفتار اجتماعی آنها داشته که آن هم برگرفته از فرهنگ خاص آن زمان و مکان می باشد .محله در گذشته دارای مفاهیم و ارزشهای خاص سکونتی برای گروههای قومی نژادی ، مذهبی و صنفی بوده که در یک ساختار کالبدی منسجم و پیوسته ، علاوه بر خدمات دهی به ساکنین ، باعث ایجاد حس هویت و تعلق در اهالی محله و همبستگی و انسجام در کل بافت محله می کرده است . تحولات صورت گرفته طی دهه های اخیر در شهرسازی ایران باعث ایجاد تغییر و تحولاتی در مفهوم کارکردی محلات در قسمتهای مختلف شهرها شده است . درجه کم رنگ شدن کارکرد محله در بافتهای مختلف شهرهای ایرانی متفاوت بوده و آنچه که مسلم است تحولات اجتماعی ، فرهنگی صورت گرفته در اکثر محلات باعث تغییر محله کهن ایرانی و ظهور ساخت جدیدی از مجتمع های زیستی در شهرها شده است . با توجه به اینکه در گذشته محلات سنتی و قدیمی در ایران روزگاری محل تبلور و پویایی اقتصادی و اجتماعی در حیات شهرها بوده اند،اما امروزه بی توجهی به مفهوم واقعی محله، کارکردها و نقشهای آن در قرن اخیر، باعث آسیب کالبدی- عملکردی محلات شهرهای تاریخی و زوال تدریجی آنها شده است. اگرچه رجعت به سازمان فضایی کهن محله های شهری به سادگی توجیه پذیر، عملی و منطقی نیست، با این حال بازیابی هویت و مفهوم محله ایرانی یا به عبارتی بازتولید مفهوم محله با توجه به نیازهای زمانه می تواند سبب حفظ نظام اجتماعی- اقتصادی محلات تاریخی شهرها و جلوگیری از نابودی ساختارکالبدی آنها شود .برای دستیابی به این هدف ، توجه به نهضت نوشهرسازی می تواند مفید باشد تا در نهایت بتواند به اهداف مورد نظر یعنی احیای ساختار کالبدی محله،تقویت هویت کالبدی_فضایی محله و بازگرداندن ساکنان محله به آن دست یابد که این امر بدون باززنده سازی ساختار کالبدی،عملکردی و هویتی محله محقق نخواهد شد

کلیدواژه ها

بازآفرینی ، محله ، نوشهرسازی ، بافت سنتی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.