فاطمه حسنی - کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست ، آلودگی هوا – سازمان حفاظت محیط زیست- نویسنده مسئول
پروین نصیری - دکتری فیزیک، هیات علمی دانشگاه تهران دانشکده بهداشت حرفه ای
زهرا حسنی - کارشناسی ارشد فزیک گرایش ذرات بنیادی و نظریه میدانها

مقدمه: آلودگی صدا یکی از مهمترین مواردآلودگی محیط است که در محدوده شهری باعث آزارساکنین و شاغلین می گردد و به عنوان یک عامل مخاطره زای بهداشتی و حتی ایمنی در دنیا موردتوجه جدی قرار گرفته است. امروزه ارزیابی صدای ترافیک که مهمترین منبع صدای شهری است وپیش بینی وضعیت هایی برای کاهش بار آلودگی در محیط زیست شهری اهمیت پیدا نموده استصدای ناشی از ترافیک، بزرگترین منبع آلودگی صوتی در شهر ها به شمار می رود . یکی از مرسومترین شیوه ها برای پیش بینی میزان صدای ترافیک و ارزیابی اثرات آن، تدوین مدل های آماری برایصدای ترافیک است تا با کمک این مدلها اقدامات مدیریتی لازمه را در رابطه با ترافیک و به تبع آنکاهش صدای ترافیک به انجام برسانیم.روش تحقیق: در این تحقیق پس از شناسایی کامل منطقه، حدود 51 ایستگاه در خیابانهای اصلی و 23 ایستگاه در منطقه مسکونی تعیین گردید و اندازه گیری ها در ساعتهای 9-7، 14-12 و 19-17 روزهای عادی هفته و روز تعطیل می باشد. نتایج حاصل از اندازه گیری توسط نرم افزار های SPSS و Excel مورد تحلیل قرار گرفت و نتایج چشمگیری بدست آمد. نتایج: نتایج حاصل از اندازه گیری شرایط ترافیکی و منطقه توسط فرمول مدل FHWA-TNM 2001 محاسبه گردید و مقایسه میان تراز های معادل صدای ناشی از مدل و مقادیر اندازه گیری واقعی توسط نرم افزار Sigma Plot انجام گردید که نتیجه آن نیازمندی مدل به ارتقاء با در نظر گرفتن شیب خیابان، ضریب تصحیح انعکاسمی باشد که پس از اعمال این تصحیحات می توان مدل را برای خیابانهای شهر تهران مورد استفادهقرار داد. بحث و نتیجه گیری: هر چند مدل FHWA دارای ارجحیت نسبی خصوصاً در برآورد تراز معادل صدا در ورودی متعدد در مقایسه با سایر مدلهاست اما علیرغم نقاط قوت مدل فوق و وسعت استفاده از آن مدل مذکور در اجراء دارای محدودیت های زیر است: عدم لحاظ نمودن شیبجاده ، عدم لحاظ عرض جاده، عدم لحاظ طول قطعه معبر، عدم لحاظ نمودن سطوح بازتابشی اطرافمسیر . با تأمل بیشتر به مدلهای دیگر نسبت به این مدل و داده های ورودی به این نتیجه می توانرسید که مدل فوق درصد اطمینان بیشتری در خصوص پیش بینی و سنجش صدای ناشی از بخشحمل و نقل را خواهد داشت هر چند در ایران با توجه به مطالعات قابل توجه انجام شده در اینخصوص هنوز مدل مناسب با ویژگی های اقلیمی و متناسب با توان صوتی و ضرایب نشر ص دایخودروهای ایران ارائه نگردیده است.

مدلسازی، آلودگی صوتی، FHWA-TNM، صدای ترافیک، ضرایب نشر