رضا محبی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران
امین رمضان نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد ، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی

اگرچه حیاط در معماری ایرانی در طول تاریخ امری جدایی ناپذیر در طراحی ساختمان ها بوده است متأسفانه اهمیت این بخش از مسکن امروزی به دلیل محدودیت های شهری و فضایی کمتر از گذشته مورد توجه طراحان قرار گرفته و اغلب تنها به منظور رعایت مقررات ساخت و ساز مورد طرح واقع می شوند. این مقاله به بررسی و ارتقای عواملی که سبب حضور و تعامل بیشتر همسایگان و همچنین آسایش و آرامش آن ها در فضای باز کاشانه ای می شود می پردازد. در راه رسیدن به نتیجه از برخی ویژگی های مناسب معماری سنتی ایرانی یاری گرفته شده است، همچنین جهت دریافت نظرات ساکنین پرسش نامه ای تنظیم و نتایج مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته شده است. در انتها به برخی از ویژگی های حیاط مناسب و کارآمد اشاره شده و پیشنهادی جهت تحقق اهداف این تحقیق ارائه گردیده است. لازم به ذکر است این پژوهش، تهدیدی کیفی بر اساس رویکرد مردم نگارانه شکل می باشد. در این راستا پرسش نامه ها بین 20 نفر از ساکنین شهر کاشان که در اقلیم گرم و خشک ایران داده شده است به صورت تصادفی پخش شده اند. در پرسش نامه تهیه شده سؤالات به دو صورت متنی و تصویری طرح گردیده اند و پاسخ ها نیز به دو روش وجود دارد. 19 ساله ابتدایی به صورت تستی و باغی سالت به صورت اولویت بندی مطرح شده اند که در پایان با کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از تحقیق بیان می کند که ساکنان کاشانه های امروزی خواستار حضور عوامل طبیعی (گیاهان و آب و ....) نور مناسب، وسایلی جهت فعالیت های ورزشی، بازی کودکان و وجود رنگ های متناسب با طبیعت و دیواره های حیاط و ....می باشند. این عوامل سبب افزایش حضور و تکامل همسایگان، ارتقای حریم خصوصی و امنیت در کاشانه ها و رسیدن به آسایش و آرامش از دیدگاه ساکنین کاشانه های امروز خواهد بود.

حیاط، مسکن، گرم و خشک، معماری سنتی ، آپارتمان ، کاشانه