سیدعباس باقری یزدی - فارغالتحصیل کارشناسی ارشد هوش ماشین و رباتیک، دانشگاه تهران، دانشکد
بابک نجاراعرابی - دانشیار دانشگاه تهران، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، تهران، ایران
کارو لوکس - استاد دانشگاه تهران، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، تهران، ایران

در این مقاله موضوع شناسایی قلم متن، به صورت یک مساله مستقل مورد بررسی قرار گرفته و برای اولین بار از مدل مخفی مارکف، به عنوان ابزار مناسب برای انجام آن استفاده شده است. هر چند به کمک این ابزار میتوان به نتایج بسیار خوبی در شناسایی قلم دست یافت، اما هزینه محاسباتی طرح، دستکم برای برخی از کاربردها زیاد است. به همین دلیل در ادامه کار، یک طرح سلسله مراتبی برای شناسایی قلم ارائه شده که هزینه محاسباتی را به صورت چشمگیری کاهش میدهد. تاثیر نسبی طرح با افزایش تعداد قلمها بیشتر میشود. برای ایجاد این سلسله مراتب، از خوشهیابی قلمها در یک فضای مناسب استفاده شده و برای انجام این خوشهیابی نیز الگوریتم مناسبی پیشنهاد شده است. این الگوریتم برای حل کارآمد مسئله، از پردازش تکاملی و آنالیزPCA استفاده مینماید. در نهایت برای افزایش بیشتر سرعت شناسایی قلم، سعی شده که مدلهای مخفی مارکف با کاهش تعداد گوسیها تا حد امکان ساده شده و به حداقل طول مورد نیاز خطوط برای شناسایی قلم آنها اکتفا شود. در مجموع پیشنهادات ارائه شده باعث شده که هزینه محاسباتی به شکل قابل توجهی کاهش یابد. برای تایید تجربی ایدهها، از یک مجموعه صفحات شامل ۱۵ قلم متداول فارسی استفاده شده است.

شناسایی قلم متن، سامانه تک قلم، مدل مخفی مارکف، خوشهیابی، طرح سلسلهمراتبی، سادهسازی مدلها، پردازش تکاملی، آنالیز PCA